شبکه TON که در فارسی به آن تان یا تون نیز میگویند، مخفف The Open Network به معنی شبکه باز است. تون کوین یک بلاکچین لایه یک غیرمتمرکز با سرعت بالا و هزینه پایین است که برای تسهیل پرداختهای درون برنامهای شبکه اجتماعی محبوب تلگرام طراحی شده است. این شبکه دارای رمز ارز بومی به نام ارز Ton Coin است که با توجه به کاربردهای خود میتواند آینده خوبی داشته باشد. اما ارز دیجیتال Ton Coin چیست؟ در این مقاله به طور کامل به معرفی این رمز ارز و شبکه آن میپردازیم. با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
شبکه TON چیست؟
شبکه تون را میتوان به عنوان یک سوپر کامپیوتر توزیع شده در نظر گرفت؛ «سوپر کامپیوتر» به دلیل سرویسهای مختلفی است که ارائه میدهد و «توزیع شده» به خاطر این که هر کسی میتواند در این شبکه به صورت نود فعالیت کند (غیرمتمرکز بودن شبکه).
این بلاکچین شعار سریعتر از بلاکچینهای دیگر را در سیستم بازاریابی خود استفاده میکند.
شبکه بلاکچینی تلگرام، اتریوم را رقیب اصلی خود میداند و مزایایی مثل سرعت بالا و کارمزد کم، نسبت به دومین شبکه بزرگ بازار دارد. یکی از مواردی که باعث کاهش کارمزدها در این شبکه محبوب میشود، این است که فروشندگان ارز دیجیتال Ton Coin باید هنگام فروش ۰.۹ درصد کارمزد پرداخت کنند، در حالی که برای خریداران هیچ کارمزدی در نظر گرفته نمیشود. این موضوع در مقایسه با اتریوم که در زمان شلوغی شبکه کارمزدهای آن سر به فلک میکشد، مزیت بسیار خوبی است. همچنین این نوآوری باعث ترغیب به خرید این ارز شده میشود و تعداد فروشندگان کمتر از خریداران خواهد شد. البته تاثیر این موضوع را باید در بلندمدت بررسی کرد.
هدف تون کوین چیست؟
اصلیترین هدف این شبکه، تسهیل پرداختهای مستقیم کریپتویی درون پلتفرم تلگرام است. این شبکه بلاکچینی در این زمینه خود را با بیت کوین و اتریوم مقایسه میکند و میگوید که این دو شبکه برای سرمایهگذاری در نظر گرفته میشوند و نه به عنوان روشی برای پرداخت. دلیل اصلی این استدلال نیز سرعت پایین تراکنشها و در نتیجه، افزایش کارمزد برای انتقال کوینهاست.
در مقابل، تون کوین سرعت بالایی در انتقالات دارد و کارمزدهای آن بسیار پایین است. همچنین میتواند با سرویسها و بلاکچینهای دیگر (هم سرویسهای متمرکز و هم غیرمتمرکز) ادغام شود و خدمات جدیدی را ایجاد کند. شبکه تون یک مزیت بسیار خوب دیگر نسبت به سایر بلاکچینها دارد و آن، وجود چند میلیارد کاربر تلگرام است. این افراد میتوانند به کاربران بالفعل شبکه و ارز دیجیتال Ton Coin بدل شوند و یکی دیگر از اهداف تان نیز همین است: ایجاد شبکهای برای استفاده عموم مردم.
علاوه بر اینها، بلاکچین تون قابلیت نوشتن قراردادهای هوشمند را نیز دارد. توسعهدهندگان میتوانند برنامهها و توکنهای خود را روی شبکه تون ایجاد و از مزایای آن استفاده کنند.
تیم سازنده تون کوین
این پروژه در سال ۲۰۱۸ توسط بنیانگذاران تلگرام یعنی پاول دورف و نیکلای دورف ساخته شد؛ اما توسط آناتولی ماکوسوف (Anatoliy Makosov) و کریل املیاننکو (Kirill Emelyanenko) احیا شد. در حال حاضر تیم توسعهدهندهای که در وبسایت ton.org معرفی شده، این افراد هستند:
- دکتر نیکلای دوروف: همبنیانگذار و مدیر ارشد تکنولوژی تلگرام
- پاول دوروف: همبنیانگذار، مدیرعامل و مدیر محصول تلگرام
- الیاکسی لوین (Aliaksei Levin): مهندس زبانهای C و ++C در تلگرام
- ویتالیک والتمن (Vitalik Valtman): مهندس زبانهای C و ++C در تلگرام
- آرسنی اسمیرنوف (Arseny Smirnov): مهندس زبانهای C و ++C در تلگرام
- جان (John): مهندس کلاینت ++C
- ایگور (Igor): مهندس ارشد بکاند
- دکتر کلو (DrKlo): مهندس اندروید
- پیتر (Peter): مهندس iOS/Swift
- گریشا (Grisha): توسعهدهنده پلتفرم متقاطع (Cross Platform) در تلگرام..
- کولار (Kolar): مهندس بکاند/ فرانتاند در تلگرام.
- ایلیا (Ilya): مهندس iOS/Swift در تلگرام.
- ایگور (Igor): معمار زیرساخت در تلگرام.
تاریخچه Toncoin
هرچند وایت پیپر شبکه تون در سال ۲۰۱۸ توسط توسعهدهندگان تلگرام طراحی و ایجاد گردید اما در آن زمان، با مشکلات مختلفی روبرو شد. این شبکه که قبلا با نام گرام (Gram) شناخته میشد، به صورت فعالانه تا سال ۲۰۲۰ توسعه یافت؛ و در فروش خصوصی کوین خود توانست رقم باورنکردنی ۱.۷ میلیارد دلار از شرکتهای بزرگ به دست آورد.
این موفقیت بزرگ توجهات زیادی را به گرام جلب کرد؛ به طوری که چندین کلاهبردار در توییتر، شروع به تبلیغ عرضه اولیه کوین (ICO) این پروژه کردند. پاول دوروف بنیانگذار تلگرام، سریعاً اطلاعیهای رسمی مبنی بر اینکه گرام یک روش رسمی برای شرکت در ICO ایجاد میکند، منتشر کرد.
در همین حین، گرام تلاش خود را برای فروش عمومی در ایالات متحده انجام داد. این کار باید طبق قوانین کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) انجام میگرفت؛ بنابراین گرام در توافقنامه خود با خریداران، اعلام کرد که کوینها به محض راهاندازی کامل شبکه، برای آنها ارسال خواهند شد تا از این طریق خود را از یوغ ثبت کوینها به عنوان اوراق بهادار خارج کند. اما SEC سرمایهگذاران گرام را به عنوان پذیرهنویس در نظر گرفت و اعلام کرد که ارز Gram یک اوراق بهادار ثبت نشده است.
پاول دوروف در دادگاه با این موضوع مخالفت کرد، اما پیروز نشد. در نتیجه مجبور شد ۱۸.۵ میلیون دلار خسارت به دادگاه پرداخت کند و ۱.۲ میلیارد دلار از ۱.۷ میلیارد دلار سرمایهای که بهدست آورده بود را به سرمایهگذاران خود بازگرداند و در نهایت، در ماه می سال ۲۰۲۰ پروژه گرام را رها کند.
پس از این اتفاق، دوروف مسابقهای تحت عنوان Developer Contests برگزار کرد و دامنه، مخزن یا Repository پروژه در گیت هاب و علامت تجاری آن را به تیم برندگان این مسابقه منتقل کرد. آنها توسعه این پروژه را از جایی که رها شده بود، ادامه دادند و نام بنیاد تون (Telegram Open Network) را به The Open Network و نام ارز آن را نیز از گرام به ارز دیجیتال Ton Coin تغییر دادند.
سرمایه گذاران پروژه Toncoin عبارتند از:
- Mask Network
- DWF Labs
- Runa Capital
ارز دیجیتال Ton Coin چیست و چه کاربردهایی دارد؟
Toncoin کوین بومی بلاکچین تون است و کاربردهای مختلفی دارد. مهمترین کاربردهای تون کوین، استفاده از آن به عنوان سوخت شبکه یا کارمزد برای انتقالات در شبکه تون و تعاملات قراردادهای هوشمند موجود در اکوسیستم است. همچنین کاربران میتوانند با استیکینگ کوینهای Ton به امنیت شبکه کمک کرده و در ازای آن، پاداش دریافت کنند. برخی دیگر از کاربردهای ارز دیجیتال Ton Coin عبارتند از:
- پرداخت برای استفاده از سیستم ذخیره غیر متمرکز دادهها
- پرداخت برای استفاده از پروکسی TON
- پرداخت برای خرید DNS (سرویس نام دامنه)
- رایدهی به پروپوزالهای حاکمیتی تون
سرویسها و خدمات شبکه تون
همانطور که در بخش قبل گفتیم، بلاکچین تون خدمات مختلفی دارد که در اینجا آنها را معرفی میکنیم.
سیستم ذخیرهسازی Ton
سیستم Ton Storage درست مثل دراپباکس است، اما مزایایی مانند رمزگذاری خصوصی با استفاده از کلید خصوصی مالک کیف پول را دارد. یعنی کسی که از این سرویس استفاده میکند، باید با کلید خصوصی خود پیام یا مسیج را امضا کند. این موضوع یک لایه امنیتی اضافی در ذخیرهسازیهای عمومی و خصوصی ایجاد میکند.
پروکسی تون
TON Proxy به کاربران اجازه میدهد در شبکه تون از طریق وی پی انهای غیرمتمرکز شبکه به Tor دسترسی داشته باشند. بنابراین آنها میتوانند سانسورها را دور زده و به برنامههای غیرمتمرکز تون دسترسی پیدا کنند.
سرویس نام دامنه
سرویس TON DNS اجازه ساخت آدرسهای کیف پول، حسابها، قراردادهای هوشمند و دیگر موارد را به صورت کاربرپسند ارائه میدهد. کاربران میتوانند برای این موارد نام انتخاب کنند و به جای رشتهای از حروف و اعداد که حفظ کردن آنها غیرممکن است، با آن نام، جستجو شوند.
رایدهی در حاکمیت شبکه
کاربران میتوانند با نگهداری یا استیک ارز دیجیتال Ton Coin، به پروپوزالهای حاکمیتی رای دهند. این پروپوزالها میتوانند شامل تغییرات بنیادی در بلاکچین تون و یا اکوسیستم آن باشند.
پل بین زنجیرهای با شبکه اتریوم در بلاک چین تون کوین
طبق یک گزارش منتشر شده از پلتفرم کریپتو پوتیتو (Crypto Potato) در تاریخ ۱۹ آوریل ۲۰۲۳، بنیاد بلاکچین TON از راهاندازی یک پل بین زنجیرهای دوطرفه با بلاکچین اتریوم به نام Orbit Bridge خبر داده است. طبق این گزارش هدف از راهاندازی پل بین زنجیرهای مذکور، ارائه یک رابط معاملاتی یکپارچه بین بلاک چین اتریوم و شبکه تون است که انتقال توکنهای با استاندارد ERC-20 را به شبکه تون کوین آسان میکند. کارشناسان معتقدند که راهاندازی این پل یک نقطه عطف مهم در تکامل اکوسیستم TON است.
در واقع این پل بین بلاکچینی، به کاربران کمک میکند تا رپد بیتکوین (wBTC)، تتر، یواسدی کوین و دای را به شبکه تون نیز انتقال دهند. در حال حاضر، کاربران فقط میتوانند روی این چهار ارز دیجیتال از این پل استفاده کنند. در آینده نزدیک، بنیاد TON قصد دارد توکنهای بیشتری را برای سواپ از این پل در دسترس کاربران خود قرار دهد.
این اطلاعیه همچنین نشان داد که ممیزیهای شرکتهای معتبر امنیتی در فضای بلاک چین از جمله؛ شرکت سرتیک (CertiK)، یک حسابرس قرارداد هوشمند، شرکت کوانت استمپ (Quantstamp)، یک حسابرس متخصص در فضای بلاک چین و پلتفرم هگزنس (Hexens)، یک حسابرس قرارداد هوشمند روی این پل بین شبکهای انجام شده است. در این راستا، جاستین هیون (Justin Hyun)، یکی از توسعهدهندگان در بنیاد TON اظهار داشت:
«از معرفی این پل دوطرفه، اولین پل نامحدودی که روی TON راهاندازی میشود، خرسندیم. ما پیشبینی میکنیم که این پل تعداد زیادی از کاربران جدید را به اکوسیستم تون بیاورد. با نزدیکشدن به دیگر بلاک چینهای لایه یک از طریق چنین پلهایی کاربران ما مزایایی را که TON نسبت به رقبای خود دارد، تجربه خواهند کرد.»
نحوه کار شبکه تون
زمان تایید بلاکهای تون ۵ ثانیه است و در کمتر از ۶ ثانیه، نهایی میشوند. در این شبکه، هم سرعت عملکرد تراکنشهای ساده (انتقالات عادی) و هم تراکنشهای پیچیده (اسمارت کانترکتها) بالا است.
شبکه تون از یک ساختار چندلایه بهره میبرد که بر اساس اصل شاردینگ ساخته شده است. بلاکچین تان همچنین از چندین زیرشبکه یا Subnet استفاده میکند و هر شارد نیز وظیفه خاص و دیتاهای منحصر به خود را دارد. به همین دلیل تاخیر یا لتنسی را کاهش داده، از تجمع بلوکهای تایید نشده جلوگیری میکند و سرعت روند تراکنش را افزایش میدهد.
بلاکچین تون (به گفته خودشان) میتواند میلیونها تراکنش را با قراردادهای هوشمند تورینگ کامل خود پردازش کند. در کنار این موضوع، این شبکه دارای یک امکان منحصر به فرد به نام مکانیزم خوددرمانی عمودی (Self-Healing Vertical Blockchain) است که باعث سرعت بالا، قابل اتکا بودن و مقیاسپذیری شبکه میشود.
شاردینگ و مکانیزم خوددرمانی عمودی
در شبکههای بلاکچین معمولی نودها وظایف یکسانی دارند و تمام محاسبات، ذخیرهسازی و اعتبارسنجی تراکنشها را یک نود انجام میدهد. اما شبکههای شاردینگ، عموما دارای یک مسترچین (زنجیره افقی یا Horizontal) و چندین شاردچین (زنجیره عمودی یا Vertical) هستند.
هر شارد دارای ولیدیتورهای خاص خود است و زمانی که تراکنشها به شاردچینها توزیع میشوند، این ولیدیتورها وظیفه اعتبارسنجی، محاسبات و ذخیرهسازی آنها را دارند. شاردینگ مقیاسپذیری بلاکچین را به شدت افزایش میدهد، اما مشکلاتی در آنها وجود دارد؛ مانند امنیت و دشواری در جایگزین کردن بلاکهای نامعتبر.
زمانی که یک بلاک توسط ولیدیتور یا Fisherman (فیشرمن یا ماهیگیر نودی است که به مقدار کافی کوین استیک کرده و میتواند اعتبار بلاکها را زیر سوال ببرد) نامعتبر اعلام و در مسترچین ثبت میشود، ولیدیتورهایی که این بلاک غیرمعتبر را امضا کردهاند با اسلشینگ مجازات میشوند. اما اکنون حالت کل بلاکچین به خاطر وجود آن بلاک نامعتبر، غیرمعتبر میشود. این بلاک باید با یک بلاک معتبر جدید جایگزین شود.
بیشتر سیستمها، این کار را با حرکتی به نام Rolling Back انجام میدهند؛ یعنی برگشت به آخرین بلاک معتبر قبل از بلاک نامعتبر در شارد چین. سپس بلاکهایی که تحت تاثیر این پیامهای غیرمعتبر قرار نگرفتهاند، در دیگر ShardChainها منتشر شده و فورک جدیدی از آنها ایجاد میشود. مشکل این رویکرد این است که تعداد زیادی تراکنش معتبر و ثبت شده، ناگهان نامعتبر اعلام میشود و مشخص نیست که آیا آنها بعدا به بلاکچین اضافه خواهند شد یا خیر.
شبکه تون این مشکل را با ایجاد هر بلاک داخل هر زنجیره شارد به یک بلاکچین کوچک یا همان ورتیکال برطرف میکند. معمولا این شاردها شامل یک بلاک هستند. زمانی که غیرمعتبر بودن یک بلاک در مسترچین ثبت میشود، بلاکی که در بلاکچین عمودی قرار دارد، اجازه پیدا میکند یک بلاک جدید معتبر ایجاد کند یا بلاک نامعتبر را ویرایش کند. به این مکانیزم، سیستم خوددرمانی عمودی میگویند. این مفهوم شامل یک المان جدید به نام Chaoticity به معنی آشفتگی شبکه است.
این المان تابعی از پهنای باند اینترنت، نیروی برق، در دسترس بودن دادهها، سازگاری دیتاها و تعداد نودهایی که به شبکه وارد یا از آن خارج میشوند است. اگر هرگونه تغییری در این تابع نسبت به حالت ایدهآل ایجاد شود (چه مثبت چه منفی)، اقدامات متقابلی توسط شبکه انجام میشود تا در صورت آشفتگی در شبکه، به صورت اتوماتیک توسط خود شبکه درمان شود.
مقیاسپذیری در ساختارهای خوددرمانی، در بلاک چین مشابه سیستمهای متمرکز است، در حالی که عدم تمرکز را هم رعایت میکنند. از این رو اپلیکیشنهای متمرکز نیز میتوانند روی این نوع شبکهها پیادهسازی شوند و این موضوع میتواند برای شبکه تون، کاربردهای بسیار بیشتری نسبت به رقبای خود ایجاد کند.
الگوریتم گواه اثبات سهام
بلاکچین ارز دیجیتال Ton Coin از الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام یا PoS استفاده میکند. این شبکه همچنین شامل نامزدها (Nominator) است که کوینهای خود را به Validatorها ارسال میکنند تا اعتبارسنجها از رمزارزهای آنها برای استیکینگ و دریافت پاداش استفاده کرده و در ازای این کار، به نامزدها به نسبت کوینهای ارائه شده، پاداش دهند. هردوی نامزدها و ولیدیتورها توسط اسمارت کانترکتها مدیریت میشوند که این موضوع، یک لایه امنیتی اضافی نیز برای شبکه ایجاد میکند.
البته گفتنی است که بلاکچین تون قبلا با الگوریتم گواه اثبات کار (PoW) و با سیستم ماینینگ کار میکرد و در ژوئن ۲۰۲۲ آخرین تون کوین توسط این الگوریتم استخراج شد.
امنیت ارز تون کوین
به خاطر داشته باشید که سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال با ریسک همراه است؛ چراکه قیمت رمزارزها تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد و همین موضوع میتواند باعث ایجاد نوسانات گسترده شود.
نمیتوان انکار کرد که Toncoin یک رمزارز مشروع با اهداف قانونی است و ایدههای پشت آن میتوانند ابزارها و خدمات بسیار مفیدی را در اختیار جامعه قرار دهند. از این نظر، TON و بنابراین Toncoin پتانسیل بالایی در بازار ارزهای دیجیتال دارد. توانایی این پروژه در مقیاسپذیری در عین حفظ ساختار غیرمتمرکز و کارمزدهای پایین تراکنش به تون کوین جایگاهی محکم میبخشد. بااینحال، صنعت کریپتوکارنسی همواره در حال تغییر است و عوامل متعددی میتواند بر رشد تونکوین تأثیر بگذارد و آن را به سرمایهگذاری پرریسکی تبدیل کند.
رود مپ TON
در اینجا ابتدا نقشه راه سالهای قبل توکن کوین را به طور اجمالی معرفی میکنیم و سپس رودمپ تون تا انتهای سال ۲۰۲۳ را بررسی خواهیم کرد.
سال ۲۰۱۸: برادران دوروف (پاول و نیکلای) شروع به جستجو برای راه حلهایی برای تلگرام کردند و از آنجا که نتوانستند بلاکچین لایه ۱ مناسب برای کاربران میلیاردی خود پیدا کنند، تصمیم گرفتند بلاکچین خود را طراحی کنند.
سال ۲۰۱۹: تیم تلگرام اسنادی با جزئیات کامل درباره طراحی بلاکچین Ton منتشر کرد. دو شبکه تستی نیز منتشر شد. در اولین شبکه آزمایشی، کدهای پروژه به صورت متن باز در دسترس عموم قرار گرفت. اما کمیسیون SEC با شکایت از تلگرام اعلام کرد رمزارز گرام یک اوراق بهادار ثبت نشده است.
سال ۲۰۲۰: تیم تلگرام توسعه TON و پشتیبانی از تست نت را متوقف کرد. همچنین ۱۸.۵ میلیون دلار جریمه به دادگاه پرداخت کرد و مابقی پول سرمایهگذاران را به آنها بازگرداند.
سال ۲۰۲۱: تیمی کوچک از توسعهدهندگان که خود را نیوتون (NewTON) مینامیدند کدبیس، معماری و داکیونتهای تون را بررسی کردند و توسعه شبکه را از همان نقطهای که رها شده بود، ادامه دادند.
سال ۲۰۲۲: در این سال، سرویسهای اصلی تون از جمله سیستم ذخیرهسازی غیرمتمرکز، پروکسی، DNS، سیستم پرداختها، برنامه توسعهدهندگان، دیفای و نامزدها عرضه شدند.
سال ۲۰۲۳: نقشه راه تون کون در سال ۲۰۲۳ طی ۴ فصل عبارتند از:
فصل اول
- بریج TON
- توسعه Ton Connect (پروتکل ارتباطی بین کیف پولها و dApp ها)
- ابزارها و دستورالعملهای توکنها
- رویداد جوایز تان ۲۰۲۲
- تنظیم پیکربندی شبکه
- رایگیری برای بهینهسازی توکنومیک
- تست استرس ۱۰۰ برابری
فصل دوم
- کانترکتهای Dao و استیکینگ نقدینگی
- کتابخانهها یا لایبرریهای توسعهدهندگان
- مکانیزم ضد تورمی در توکنومیک
- پیامرسانی رمزنگاری شده و غیرمتمرکز
- اصلاحات آدرسها
- آپدیت ماشین مجازی تون (TVM)
- ابزارهای قفل کردن و وستینگ
فصل سوم
- مقیاسپذیری و سرعت بالاتر
- ابزارها و دستورالعملهای شاردینگ
- بهینهسازی اسلشینگ
- انتخابگر و بهروزرسانی کانفی
- افزودن ارزهای اضافی
- بریج اتر، بیت کوین و BNB
فصل چهارم
- بریج ژتون (Jetton Bridge)
- جداسازی ولیدیتورها و جمعکنندهها (Collator)
آینده ارز دیجیتال Ton Coin
طبق گزارش وبسایت شبکه تونکوین، فناوری TON بهخوبی از سایر شبکههای بلاکچین لایه یک جلوتر است. گفته میشود TON زمان اعتبارسنجی سریعتری در تایید بلاکها دارد و هر اعتبارسنجی تقریبا پنج ثانیه طول میکشد؛ درحالیکه اتریوم حدود دوازده ثانیه برای اعتبارسنجی به زمان نیاز دارد. همچنین، قابلتوجهترین تفاوت بین شبکه TON، اتریوم و سولانا، پشتیبانی از ویژگی شاردینگ است.
ارتباط متقاطع (Cross-shard communication) در شبکه TON با سرعتی چشمگیر و تقریبا لحظهای است. علاوه بر این، ظرفیت شاردینگ برای شبکه TON حداکثر ۲۶۰ عدد زنجیره خرد شده در هر زنجیره کاری (work chain) است. این در حالی است که در اتریوم این میزان حداکثر ۲۶ زنجیره خرد شده است و سولانا بهطورکلی از شاردینگ پشتیبانی نمیکند.
در این مرحله از توسعه، رمزارز تون کوین یک فناوری امیدوارکننده به نظر میرسد. این پروژه با بهرهوری انرژی، حداقل هزینه تراکنش و زمان تراکنش سریع، مطمئنا یک شبکه بلاکچینی امیدوارکننده خواهد بود. با وجود این شرایط، مانند همه ارزهای دیجیتال دیگر، هیچکس نمیتواند با اطمینان بگوید که آینده از آن چه ارز دیجیتالی خواهد بود و کدام یک بهتر است. فقط میتوان گفت، در حال حاضر Toncoin یک شبکه بلاکچین امیدوارکننده است؛ اما آیا این شانس وجود دارد که شبکه دیگری بتواند آن را با یک فناوری جدیدتر و پیشرفتهتری از بین ببرد یا خیر، مشخص نیست!
سوالات متداول:
+ارز تون کوین چیست؟
ارز دیجیتال تون کوین یا Toncoin یک بلاکچین لایه یک غیرمتمرکز است که توسط پلتفرم پیامرسان تلگرام در سال ۲۰۱۸ راهاندازی شد، ولی بعدا بنیاد TON مدیریت آن را در دست گرفت.
+تون کوین را از کجا میتوان خرید؟
امکان خرید، فروش و نگهداری رمزارز Toncoin در صرافی ایرانی ارز دیجیتال سیمیا وجود دارد.
+سرمایهگذاری در تون کوین منطقی است؟
بهطورکلی، هیچ ارز دیجیتالی را نمیتوان در دنیای رمزارزها تضمین کرد؛ اما میتوان گفت که TON و تون کوین میتوانند در ماهها یا سالهای آینده کاربرد زیادی در صنعت کریپتوکارنسی داشته باشند.