ورلد کوین WorldCoin پروژه‌ای کریپتویی است که به دنبال ایجاد شبکه‌ای مالی برای همه و احراز هویت دیجیتال است. این پروژه از Global Economy یا همان اقتصاد همگانی صحبت می‌کند و بنای کارش را بر این مسئله گذاشته است.

هرچند تکنولوژی هوش مصنوعی مزایای متعددی با خود به همراه آورده، اما یک نگرانی بزرگ نیز وجود دارد و آن مسئله هویت سنجی است. با گسترش ربات‌ها، بسیاری نگران این موضوع هستند که چطور می‌توان فعالیت یک ربات را از انسان در اینترنت تشخیص داد؟ سم آلتمن (Sam Altman)، یکی از سرشناس‌ترین چهره‌های AI‌ راه‌حلی کریپتویی به نام پروژه‌ی ورلد کوین (Worldcoin) برای این موضوع پیشنهاد کرده است؛ پلتفرمی برای تولید هویت دیجیتال از طریق ویژگی‌های بیومتریک افراد که در تابستان ۲۰۲۳ از آن رونمایی شد.

اما هدف و سازوکار ورلد کوین چیست؟ این شبکه چه ویژگی‌هایی دارد و چه اهدافی را دنبال می‌کند؟ آیا سرمایه‌گذاری روی توکن WLD تصمیم درستی است؟ در این مقاله تلاش می‌کنیم به این سوالات پاسخ داده و جزئیات کاملی از این شبکه‌ ارائه دهیم. با ما همراه باشید تا با یکی از جنجالی‌ترین پروژه‌های ارز دیجیتال آشنا شوید.

نکات کلیدی مقاله

✔ ورلد کوین (worldCoin) پروژه‌ای است که به دنبال احراز هویت دیجیتال به صورت عمومی است.
✔ در این پروژه به کمک دستگاهی به نام Orb، از عنبیه افراد عکسبرداری می‌شود و خروجی تصویر، به صورت هش برای احراز هویت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
✔ این پروژه روی بلاکچین اتریوم ساخته شده است.
✔ WorldCoin در تاریخ ۲ مرداد ۱۴۰۲، توکن‌ بومی خود را با نام WLD عرضه کرد.
✔ ورلدکوین به کمک دانش صفر، درصدد حفظ امنیت و حریم خصوصی افراد است.

ماهیت و اهداف پروژه ورلد کوین چیست؟

ورلد کوین یک پروژه‌ی ارز دیجیتال با تمرکز بر ارائه‌ی روش‌های شناسایی هویت دیجیتال، با هدف تشخیص ربات از انسان در فعالیت‌های اینترنتی یا وب ۳است. این هدف از این رو اهمیت دارد که با پیدایش هوش مصنوعی بسیاری نگران اصالت هویت‌های دیجیتال در اینترنت و مالکیت محتوا هستند. مسئله‌ای که در آینده و با افزایش فعالیت ربات‌ها قطعا اهمیت بیشتری خواهد یافت.

شبکه‌ی Worldcoin برای ایجاد هویت دیجیتال و شناسه آن، از ویژگی منحصربه‌فردی به نام شناسه‌ی جهانی یا World ID بهره می‌برد. World ID که به آن پاسپورت دیجیتال نیز گفته می‌شود، یک شبکه‌ی هویت جهانی حریم خصوصی است که کاربران را قادر به تایید هویت از طریق اسکن شبکیه چشم می‌کند.

همانطورکه می‌دانید، الگوی شبکیه‌ی چشم هر فرد نیز مانند اثر انگشت او منحصربه‌فرد است. بنابراین از آن می‌توان برای تشخیص هویت انسانی بهره برد.

افراد با اسکن شبکیه‌ی چشم خود به جامعه‌ی ورلد کوین پیوسته و پایگاه داده‌ی آن را قوی‌تر می‌کنند. با تقویت این پایگاه داده، تشخیص انسان از ربات در فضای اینترنت آسان‌تر و مطمئن‌تر انجام می‌شود. کل این مکانیسم Proof of Personhood یا اثبات شخصیت نام‌گذاری شده است. دو المان دیگر این پروژه نیز کیف پول ارز دیجیتال World App و ارز Worldcoin هستند.

پروژه WorldCoin پروتکلی است که دسترسی عموم مردم را به خدمات مالی و احراز هویت فراهم می‌کند. ورلدکوین می‌خواهد فارغ از پیشینه افراد، محدودیت‌های جغرافیایی یا وضعیت اقتصادی آنها گامی در تسریع انتقال به آینده اقتصادی بردارد. به زبان ساده ورلدکوین به دنبال آن است که مزایای این خدمات را به صورت یکسان برای تمام افراد جهان فراهم کند. هدف، هدف والایی است و باید دید اجرایی کردنش چقدر امکان‌پذیر است.

WorldCoin یک پروتکل متن باز است که افراد و جامعه توسعه‌دهندگان در سراسر دنیا از آن پشتیبانی می‌کنند. این افراد به دنبال آن هستند که این پروتکل را گسترش دهند و در این راه نقشی ایفا کنند. پروژه ورلدکوین اکنون در فاز بتا به سر می‌برد.

این پروژه به کمک یک دستگاه تصویربرداری به نام Orb، احراز هویت را انجام می‌دهد. عنبیه چشم افراد هم مثل اثر انگشتشان منحصربه‌فرد است. تصویر به صورت هش روی یک بلاکچین لایه دو ذخیره می‌شود و داده‌ها از حافظه Orb پاک می‌شود.

در ضمن باید به این مسئله هم اشاره کنیم که لوگوی شبکه WorldCoin به تازگی تغییر کرده است و از تصویری که در بالا دیدید، به شکل زیر تغییر کرده است:

در حقیقت ورلد کوین با تغییر لوگوی خود، به شعار «اقتصاد جهانی به همه تعلق دارد» رنگ و بوی تازه‌تری داده است. لوگوی جدید در واقع ترکیبی از اشکال زیر است:

هدف ورلد کوین چیست؟

الکس بلانیا CEO ورلدکوین در مصاحبه‌ای گفته است که هدف اولیه پروژه WorldCoin راه‌اندازی توکنی است که مالکیت آن تحت اختیار انسان‌ها باشد؛ یعنی شما صرفا به این دلیل که انسان هستید، توکن دریافت می‌کنید. به طور کلی این پروژه دو هدف عمده دارد. اولی دسترسی انسان‌ها به اقتصاد جهانی به صورت عادلانه و یکسان. هدف دوم هم همین مسئله احراز هویت بیومتریک است؛ آن هم در شرایطی که حریم خصوصی افراد همچنان حفظ می‌شود.

ورلد کوین از طریق هویت دیجیتال منحصر‌به‌فرد می‌تواند نقش مهمی در احراز هویت در دنیای آنلاینی ایفا کند که هوش مصنوعی هم به شکلی پیشرفته در آن رو به رشد است.

ورلد کوین چه سرویس‌هایی دارد؟

افراد و سازمان‌هایی که از این پروژه حمایت می‌کنند، ابزارهایی را توسعه می‌دهند که به تسریع اهداف WorldCoin کمک می‌کند تا این پروژه ماموریتش را با موفقیت به پایان برساند. خدمات ورلدکوین را می‌توان این‌گونه دسته‌بندی کرد:

• WorldID: هویت دیجیتالی که حریم شخصی را حفظ می‌کند. این سرویس برای آن طراحی شده است که بسیاری از چالش‌های مهم مبتنی بر احراز هویت را حل کند و بتواند شخصیت منحصربه‌فرد هر کدام از انسان‌ها را تایید و اثبات کند.
• توکن ورلدکوین: رمزارز بومی شبکه ورلدکوین WLD‌ نام دارد که یک توکن ERC-20 روی بلاکچین‌های اتریوم و آپتیمیزم است.
• WorldApp: یک کیف پول کاملا خودحضانتی که پرداخت‌ها، خریدها و نقل و انتقال‌ها را به صورت عمومی امکان‌پذیر می‌کند. این کار با استفاده از توکن WorldCoin، دارایی‌های دیجیتال، استیبل کوین‌ها و دارایی‌های سنتی انجام می‌شود.

سازوکار ورلد کوین چیست؟

اسکن شبکیه‌ی چشم کاربر در ورلد کوین از طریق یک دستگاه تصویربرداری بیومتریک به نام Orb انجام می‌شود. این دستگاه کروی‌شکل، به‌اندازه‌ی یک توپ بولینگ است. شناسه‌ی دیجیتال هر فرد پس از اسکن شبکیه به کدی به نام IrisCode تبدیل می‌شود. ورلد کوین، مدعی است که پس از تولید این کد، با اتکا به پروتکل اثبات دانش صفر، تصویر شبکیه‌ی فرد را حذف می‌کند تا حریم خصوصی او حفظ شود. این سازوکار نیاز به اسکن مجدد را برای تایید هویت‌های بعدی برطرف می‌کند. علاوه بر این، IrisCode می‌تواند برای تایید هویت کاربر در برنامه‌های شخص ثالثی که روی ورلد کوین ساخته می‌شوند، استفاده شود.

فرآیند اسکن در حال حاضر وابسته به دستگاه orb و به صورت حضوری است. کاربران اولیه‌ی ورلد کوین پس از اسکن شبکیه‌ی چشم خود، ۲۵ توکن رایگان WLD دریافت می‌کنند. برای دریافت این پاداش آنها باید اپلیکیشن World app را دانلود و کد Iris خود را در آن وارد کنند. پس از تایید کد، پاداش به حساب کیف پول World app واریز می‌شود. البته این پاداش در آینده و با بزرگ‌شدن جامعه‌ی این شبکه، رفته‌رفته کاهش می‌یابد. اپراتورهای دستگاه‌های ORB نیز با توکن WLD پاداش می‌گیرند.

ورلد کوین در کشور ما مرکز orb ندارد. بنابراین کاربران داخل ایران نمی‌توانند از این طریق، توکن رایگان دریافت کنند. بااین‌حال همچنان می‌توانید با دانلود World App و بازکردن حساب کاربری از این کیف پول استفاده کنید. World App قابلیت ذخیره‌سازی سایر ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، اتریوم و انواع استیبل کوین و شرکت در ایردراپ و استیکینگ ارزهای دیجیتال را دارد.

با توسعه‌ی اکوسیستم WorldCoin برنامه‌های غیرمتمرکز یا dApp ‌ها و ابزارهای کاربردی بیشتری روی آن ساخته خواهند شد. توسعه‌دهنده‌گان برای ساخت اپلیکیشن‌های آنلاین و موبایل خود روی این شبکه، می‌توانند از SDK یا کیت توسعه نرم‌افزاری World ID نیز استفاده کنند.

تاریخچه توسعه ورلد کوین

شبکه‌ی ورلد کوین در ۲۴ جولای ۲۰۲۳ توسط سم آلتمن مدیرعامل Open AI (شرکت توسعه‌دهنده ChatGPT)، به همراه همکاران او الکس بلانیا (Alex Blania) و مکس نووندسترن (Max Novendstren) راه‌اندازی شد. به‌گفته‌ی مدیران این پروژه، آنها از تابستان ۲۰۲۱ مشغول کار روی آن بوده‌اند.

آلتمن برای راه‌اندازی این پلتفرم، شرکت Tools for Humanity یا TFH را راه‌اندازی کرد؛ شرکتی که سرمایه‌گذاران بزرگی مانند Blockchain Capital ،Bain Capital Crypto ،Tiger Global ،Khosla و a16z را دارد. این شرکت‌ها تاکنون بیش از ۲۵۰ میلیون دلار به TFH تزریق کرده‌اند.

در حال حاضر نسخه‌ی بتای World App بیش از دو میلیون کاربر را به خود جذب کرده است. این پروژه همچنین در بیش از ۳۵ شهر و بیش از ۲۰ کشور دنیا، مراکز ORB راه‌اندازی کرده است. آمریکا، پرتغال، آرژانتین، آلمان، برزیل، هنگ کنگ، ژاپن، انگلیس، امارات، مکزیک، هند، کنیا و اوگاندا نمونه‌ای از این کشورها هستند. Tools for Humanity قصد دارد طی سه سال آینده، تعداد دستگاه‌های orb خود را به ۱۲۵ هزار واحد افزایش دهد.

مزایای پلتفرم ورلد کوین چیست؟

وایت پیپر World Coin مزایای زیر را برای این شبکه برمی‌شمارد:

• کمک به امنیت سیستم‌های وب ۳، شبکه‌های اجتماعی و هر سیستمی که روی این پلتفرم ساخته می‌شود.
• کمک به فروش منصفانه در ایردراپ‌ها
• کمک به شناسایی اصالت توکن‌های NFT
• امکان تحول سیستم‌های رای‌گیری سیاسی و غیره و کمک به شفافیت آنها
• کمک به توزیع بهتر بودجه‌های دولتی و نیز درآمد پایه‌ی جهانی یا UBI در کشورهای درحال‌توسعه

توکن WLD و نقش آن در ورلد کوین

ارز Worldcoin یک توکن ERC-20 ساخته‌شده بر بستر بلاکچین اتریوم است. این توکن، پیش از راه‌اندازی رسمی به لایه‌ی اصلی این شبکه، یعنی آپتیمیسم که قبلا به‌عنوان لایه‌ی دوم اتریوم شناخته می‌شد، منتقل گردید. بنابراین مشخص است که پروتکل ورلدکوین پل‌هایی نیز برای اتصال به Optimism و پلتفرم اپلیکیشن بلاکچین Polygon PoS دارد.

حداکثر عرضه‌ی ارز ورلد کوین ۱۰ میلیارد توکن و با محدودیت زمانی ۱۵ ساله است. مطابق وایت‌پیپر این توکن، کمیته‌ی حاکمیت ورلد کوین پس از این بازه‌ی زمانی در مورد افزایش عرضه‌ی حداکثر ۱٫۵ درصدی در سال یا عدم افزایش آن مجددا تصمیم‌گیری خواهد کرد.

توکنومیک ارز Worldcoin

مهم‌ترین اطلاعات توکنومیک ارز WLD به شرح زیر است:

• ۷۵ درصد: سهم جامعه
• ۹٫۸ درصد: تیم توسعه‌ی اولیه
• ۱۳٫۵ درصد: سرمایه‌گذاران شرکت Tools for Humanity
• ۱٫۷ درصد: ذخیره

ارز Worldcoin یک توکن حاکمیتی است که هولدرهای آن، امکان مشارکت در رای‌گیری‌های این پلتفرم را نیز خواهند داشت. علاوه بر این، امکان استیک WLD نیز در کیف پول‌ها و صرافی‌های پشتیبانی‌کننده از آن وجود دارد.

جایگاه توکن WLD در بازار

توکن WLD در تاریخ ۱۱ آگوست ۲۰۲۳، با مارکت کپ بیش از ۲۱۱ میلیون دلاری خود در رتبه‌ی ۱۳۵ ارزهای دیجیتال جهان قرار دارد. قیمت این کوین در همین تاریخ، حدود ۱٫۷ دلار است که نشان از افت بیش از ۵۲ درصدی از قیمت اولیه‌ی آن یعنی ۳٫۵۸ دلار دارد.

نکته‌ی جالب در مورد توکن WLD، رشد سریع حجم معاملات روزانه‌ی آن در کمتر از یک ماه از زمان راه‌اندازی‌اش است. به‌طوریکه شاهد رشد روزانه‌ی تقریبا ۴۰ درصدی ارزش معاملات روزانه‌ی این دارایی هستیم. WLD ازاین‌نظر در رتبه‌ی ۲۴ کوین‌مارکت‌کپ قرار دارد. این ارز در همین وب‌سایت ۳٫۳ میلیون دنبال‌کننده دارد.

صرافی های پشتیبانی کننده از WLD

اما روش خرید ارز دیجیتال ورلد کوین چیست؟ یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این پروژه، لیست شدن در تعداد زیادی صرافی معتبر متمرکز و غیرمتمرکز است. در حال حاضر، بیش از ۷۵ پلتفرم این دارایی را لیست کرده‌اند که مهم‌ترین آنها عبارتند از:

• بایننس
• یونی سواپ ورژن‌های دو و سه روی اتریوم و آپتیمیسم
• کوکوین
• بای بیت
• هوبی
• Gate.io
• مکسی
• کریپتو دات کام
• بیترو
• پنکیک سواپ
• کوین ایکس
• بیت مارت
• بینگ ایکس

از بین این گزینه‌ها، صرافی‌های غیرمتمرکز مانند یونی سواپ و پنکیک سواپ، امنیت بیشتری برای کاربران ایرانی دارند. این صرافی‌ها توسط نهاد خاصی اداره نمی‌شوند و نیازی به احراز هویت ندارند. برخی صرافی‌های متمرکز مانند بینگ ایکس و بیت مارت هم سخت‌گیری کمتری در مورد احراز هویت اتخاذ کرده‌اند.

بااین‌حال تقریبا همه‌ی صرافی‌های ذکرشده، آدرس آی‌پی ایران را مسدود کرده و کشور ما را در لیست تحریم خود قرار داده‌اند. بنابراین توصیه می‌شود هنگام استفاده از این پلتفرم‌ها حتما از ابزارهای تغییر IP مطمئن استفاده کنید و دارایی زیادی در صرافی‌های خارجی نگهداری نکنید.

بهترین کیف پول ها برای توکن WLD

در حال حاضر بهترین کیف پول برای نگهداری از ارز Worldcoin کیف پول رسمی خود این پلتفرم یعنی World App است. در کنار آن از کیف پول‌های غیرمتمرکز تراست ولت، متامسک و گزینه‌های نرم‌افزاری دیگر مانند اتمیک والت و مای اتر والت نیز می‌توانید برای ذخیره یا معامله‌ی این دارایی استفاده کنید. بهترین کیف پول‌های سخت‌افزاری برای WLD‌ هم ترزور و لجر هستند. بسیاری از کیف پول‌های ERC-20‌ متفرقه نیز از این توکن پشتیبانی می‌کنند.

ورلدکوین و اتهام نقض حریم خصوصی

علی‌رغم ادعای توسعه‌دهنده‌ی‌های ورلدکوین درباره‌ی حذف اطلاعات کاربران پس از تولید کد هویت دیجیتال، نگرانی‌های بسیاری درباره‌ی نقض حریم خصوصی در این اکوسیستم مطرح است. منتقدان معتقدند که سازوکار Worldcoin‌ ممکن است به ایجاد بازار سیاه هویت دیجیتال یا دستگاه‌های orb منجر شود. اتفاقی که سبب دسترسی غیرمجاز به حساب‌های کاربران این شبکه می‌شود.

یکی از منتقدان ورلد کوین ویتالیک بوترین، بنیانگذار اصلی اتریوم است که در پست وبلاگی جولای ۲۰۲۳ خود، انتقاداتی به ویژگی‌های حریم خصوصی، امنیت و میزان تمرکززدایی آن وارد کرده است. او عدم سابقه‌ی توسعه‌دهنده‌ی‌های این پروژه در صنعت ارز دیجیتال را نیز نگران‌کننده می‌داند.

یک گزارش منتشرشده در مجله‌ی دانشگاه MIT‌ مدعی است که دستگاه‌های ORB اطلاعات بسیار بیشتری از شبکیه چشم کاربران جمع‌آوری می‌کنند. ادوارد اسنودن، افشاگر معروف نیز از دو سال پیش، انتقادات مشابهی به این پروژه وارد آورد. گزارش MIT، نشان می‌دهد که نمایندگی‌های TFH در مراکز اسکن، از شیوه‌های بازاریابی غیراصولی برای جلب رضایت داوطلبان استفاده می‌کنند.

با وجود فعالیت شرکت TFH در آمریکا، توکن WLD هنوز در این کشور مجوز فعالیت ندارد. موضوعی که سبب کاهش اعتبار آن در نظر بخشی از جامعه‌ی کریپتو می‌شود. علاوه بر این، برخی کارشناسان، جزئیات توکنومیک یا توزیع ارز Worldcoin را ناکافی و غیرشفاف می‌دانند. گردش تنها یک درصد از کل عرضه‌ی WLD پس از گذشت سه هفته از انتشار آن هم نگرانی‌هایی از بابت سقوط این دارایی در پی داشته است.

پیش بینی قیمت ارز Worldcoin

پیش‌بینی قیمت ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات شدید این بازار، دشوارتر از بازارهای مالی دیگر است. این موضوع به‌خصوص درباره‌ی ارزهای جدید، بیشتر صدق می‌کند. ورلد کوین، پروژه‌ای جدید، معتبر و با ارزش‌های قابل‌توجه است که در کنار این موارد با معضلات حریم خصوصی هم دست و پنجه نرم می‌کند.

برخی مدل‌های پیش‌بینی هوش مصنوعی تخمین می‌زنند که تا پایان سال ۲۰۲۳، بیش از یک میلیارد نفر با نگاه کردن به گوی ORB، هویت دیجیتال خود را تولید و در اختیار شبکه‌ی ورلد کوین قرار دهند. وب‌سایت Cryptopolitan هم پیش‌بینی کرده قیمت WLD تا پایان سال ۲۰۲۴ به حداقل ۲٫۳۵۵ و تا پایان ۲۰۳۰ به حدود ۶ دلار برسد. با این حال، توصیه می‌شود پیش از سرمایه‌گذاری روی WLD، تحقیقات کاملی درباره‌ی آن انجام دهید.

جمع‌بندی:

احراز هویت دیجیتال مسئله تازه‌ای نیست؛ اما پس از غوغای هوش مصنوعی رنگ‌وبوی تازه‌ای به خود گرفته است. پروژه‌های مختلفی مثل لنز و ورلد کوین (WorldCoin) روی مسئله احراز هویت دست گذاشته‌اند و قصد دارند در این راه پیشرفت‌هایی کسب کنند. در WorldCoin کاربران به کمک دستگاهی به نام Orb احراز هویت می‌شوند. این دستگاه چیزی شبیه دستگاه‌هایی است که اثر انگشت انسان‌ها را ثبت می‌کند ولی در اینجا کارش این است که عنبیه افراد را اسکن و از این طریق یک شناسه برای هویت دیجیتالی آنها ایجاد می‌کند. این پروژه توکن WLD‌ را در تاریخ ۲ مرداد ۱۴۰۲ لانچ کرد.

سوالات متداول:

+ورلدکوین چیست؟

پروژه‌ای است که سم آلتمن (خالق چت جی‌پی‌تی) آن را راه‌اندازی کرده که به کمک یک دستگاه به نام Orb، از عنبیه عکس‌برداری می‌کند و از این طریق هویت دیجیتال هر فرد را تعیین می‌کند.

+ارز دیجیتال WLD‌ چیست؟

رمزارز بومی شبکه ورلدکوین و یک توکن حاکمیتی است که با استاندارد ERC-20 روی بلاکچین اتریوم و شبکه آپتیمیزم لانچ شده است.