یکی از اصلیترین و اولین راههای کسب درآمد در دنیای کریپتوکارنسی، استخراج ارزهای دیجیتال توسط دستگاه ماینر Crypto Miner است. زمانی که بیت کوین به این بازار معرفی شد، عده بسیار زیادی از افراد در شرایطی بسیار آسان و تنها با استفاده از کامپیوترهای شخصی خود توانستند مقدار زیادی بیت کوین استخراج کنند. اما امروزه با محدود شدن مقدار باقیمانده بیت کوین استخراج نشده و افزایش تقاضا بین کاربران، عملا استخراج بیت کوین تبدیل به یکی از پیچیدهترین عملیاتهای این حوزه شده است.
اگر ابزارها و دستگاههای استخراج ارز دیجیتال را از همان ابتدا تا کنون بررسی کنیم، متوجه تغییرات و پیشرفتهای این دستگاهها خواهیم شد. ماینر با داشتن توانایی محاسباتی بالای خود، معادلات ریاضی موجود را حل کرده و سود بدست آمده از آن را تحت عنوان ارز دیجیتال استخراج شده در اختیار فرد ماینر قرار میدهد. در ادامه این مقاله به معرفی کامل این دستگاهها و مقایسه انواع آنها با یکدیگر خواهیم پرداخت.
فهرست محتوا
مفهوم ماینینگ و ماینر چیست؟
ماینینگ (Mining) در حوزه ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، فرآیندی است که به وسیله آن تراکنشهای این ارزها تأیید و ثبت میشوند و به صورت غیرمتمرکز انجام میشود؛ که در نهایت به استخراج رمزارز مورد نظر منتهی میشود. ماینینگ از طریق استفاده از سختافزارهای خاصی به نام دستگاههای ماینر (Miner) انجام میشود.
دستگاه ماینر، ابزارهای سختافزاری قدرتمندی هستند که برای حل مسائل ریاضی پیچیده به نام الگوریتم اجماع اثبات کار (Proof of Work) استفاده میشوند. این الگوریتم مبتنی بر محاسبات مشکل است و نیازمند قدرت پردازشی بالا میباشد. هر چقدر قدرت پردازشی این دستگاه بیشتر باشد، احتمال حل مسئله و در نتیجه دریافت پاداش (معمولاً بیتکوین) بیشتر میشود.
زمانی که مسئله محاسباتی توسط ماینر حل میشود، تراکنشهای جدیدی که در شبکه بلاکچین ارسال شدهاند، به صورت بلاکی در یک زنجیره بلاکچین ثبت میشوند. به این ترتیب، امکان تغییر و تقلب در تاریخچه تراکنشها کاهش مییابد و اعتماد در سیستم ایجاد میشود. بنابراین، ماینینگ نه تنها به منظور استخراج ارزهای دیجیتال استفاده میشود، بلکه نقش حیاتی در امنیت و پایداری شبکه بلاکچین دارد. همچنین، ماینینگ به عنوان یک فرآیند تأمین و توزیع ارزهای دیجیتال نیز عمل میکند.
در ابتدا برای استخراج بیت کوین تنها یک سیستم کامپیوتری ساده لازم بود. به عبارتی تمام افراد در منزل خود میتوانستند به کمک رایانه شخصی خود به استخراج ارز دیجیتال بپردازند. اما بهمرور زمان با سختتر شدن و پیچیده شدن شبکه و افزایش افراد حاضر در آن، ماینینگ ارز دیجیتال تنها برای افرادی ممکن بود که کارت گرافیکی مخصوص داشتند. این کارت گرافیکی بهمرور زمان تبدیل به سیستمهای سخت افزاری به نام دستگاه ماینر قدرتمندی شد که توانایی استخراج ارز دیجیتال باقیمانده را داشتند.
تفاوت دستگاه ماینر با ریگ ماینر
در راستای توضیح درباره دستگاه ماینر خوب است با ریگ ماینر نیز آشنا شوید. ریگ ماینر همان کارتهای گرافیکی است که برای استخراج رمزارزها مورد استفاده قرار میگیرد. تفاوتی که انواع ریگ ماینر با این دستگاهها دارند در انعطاف پذیری آنها در استخراج تعداد زیادی رمز ارز خلاصه میشود.
معروفترین ارزهای دیجیتالی که توسط این کارتهای گرافیکی استخراج میشوند شامل موارد زیر میشود:
- مونرو (XMR)
- آیون (AION)
- اتریوم کلاسیک (ETC)
- زی کش (ZEC)
یکی دیگر از مواردی که باعث تفاوت این دو ابزار استخراج ارز دیجیتال میشود این است که ریگ ماینر قابلیت سوئیچ کردن سریع از یک کوین به کوین دیگر را دارد. ضمن اینکه امکان استخراج همزمان چندین کوین در این کارتهای گرافیکی وجود دارد. عموما افرادی که قصد دارند در حوزه استخراج ارز دیجیتال، تنوع را چاشنی کار خود کنند از این ابزار استفاده میکنند.
انواع دستگاه ماینر
فرایند ماینینگ یا استخراج ارزهای دیجیتال، شامل تأیید تراکنشهای ارزهای دیجیتال و ثبت نهایی آنها در دفتر کل توزیع شده میشود. مجموع این فرایند باعث میشود تا شبکه رمزارزها در جهت غیرمتمرکزسازی حرکت کند و امنیت آن بیشتر شود و در نهایت ارز دیجیتال جدیدی استخراج شود.
به عبارت دیگر ابتدا تمام تراکنشهای تأیید شده در بلاکها جمع میشود. سپس یک پازل یا معمای کدگذاری شده وجود دارد که باید حل شود. پس از حل آن، بلاکهای تازه، اجازه اضافه شدن به بلاکچین را پیدا میکنند و ماینری که معمای موجود را حل کرده است نیز پاداش دریافت میکند.
تمام این مراحل جزو اموری است که توسط یک ماینر انجام میشود. یکی از معروفترین این دستگاهها، اسیک ماینر (ASIC) است. دستگاههای شناخته شده دیگری نیز وجود دارد که در ادامه به معرفی و بررسی آنها خواهیم پرداخت.
اسیک ماینر (ASIC)
یکی از قدرتمندترین و بهترین دستگاههای استخراج ارز دیجیتال، ماینرهای اسیک هستند. “ASIC” مخفف عبارت “Application Specific Integrated Circuit” است. این دستگاهها صرفا با هدف استخراج یک ارز دیجیتال میتوانند فعالیت کنند. ضمن اینکه هر کدام از دستگاههای اسیک برای حل الگوریتمهای خاصی طراحی و تولید شدهاند. برای مثال اسیکهای مخصوص بیت کوین تنها توانایی پردازش الگوریتم “SHA 256” را دارند. این دستگاهها علاوه بر بیت کوین (BTC) برای سایر ارزهای دیجیتال نیز مورد استفاده قرار میگیرند:
- لایت کوین (LTC)
- دش (DASH)
- دوج کوین (DOGE)
نکته مهمی که وجود دارد این است که ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین و لایت کوین، تنها به وسیله دستگاههای اسیک قابل استخراج هستند. این دستگاهها مانند نمونههای کامپیوتر کوانتومی، توانایی و سرعت زیادی در انجام محاسبات دارد. این دستگاهها از تعداد زیادی تراشه تشکیل شدهاند که توان محاسباتی و سرعت عمل بسیار بیشتری نسبت به تراشههای معمولی دارند. البته نباید فراموش کنید که تراشههای دستگاه اسیک ماینر تنها با هدف استخراج ارز دیجیتال فعالیت میکند و توانایی انجام امور دیگری را ندارد.
دستگاهها و سیستمهای کامپیوتری معمولی که برای استخراج ارز دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرند، دارای ریزپردازندهها و حافظههای داخلی هستند که امکان دسترسی تصادفی را برای کاربر فراهم میکنند. در صورتی که در اسیکها مدارهای الکتریکی به کار رفته است که به شکل کاملا اختصاصی و در جهت حفظ اطلاعات مربوط به استخراج ارز دیجیتال طراحی شدهاند.
دستگاه CPU
همانطور که در ابتدای مقاله به این موضوع اشاره کردیم، در ابتدای عرضه بیت کوین به دنیای کریپتوکارنسی، کاربران تنها با کامپیوتر و سیستم رایانهای شخصی خود میتوانستند به استخراج بیت کوین بپردازند. به عبارتی در سالهای ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ تعداد زیادی از افراد به کمک پردازندههای مرکزی کامپیوترهای خود، مالک مقادیر زیادی بیت کوین شدند. این موضوع در حالی است که اکنون ماینرهای برای استخراج ارزهای دیجیتال در حال تهیه دستگاههای پیشرفته ماینر و تشکیل گروههای ماینینگ تحت عنوان فارم ماینینگ هستند.
بنابراین اگر نگاهی کوتاه به تاریخ دنیای ارزهای دیجیتال بیندازید، متوجه خواهید شد که افراد در ابتدا با رایانههای شخصی خود ارز دیجیتال استخراج میکردند. اما با گذر زمان، گسترش شبکه بلاکچین بیت کوین، افزایش قدرت هش شبکه و افزایش تعداد کاربران آن، دیگر امکان استخراج ارز دیجیتال با “CPU” یا “Central Processing Unit” وجود نداشت.
دستگاه GPU
زمانی که سیستم پردازش کامپیوترهای شخصی یا همان CPU پاسخگوی نیاز ماینرها نبود، کارتهای گرافیک یا همان پردازندههای گرافیکی به میدان آمدند. به عبارتی میتوان اینگونه گفت که GPU که خلاصه شده عبارت “Graphics Processing Unit” است به عنوان دومین ابزار کاربران برای استخراج ارزهای دیجیتال معرفی شد. قدرت پردازش این کارتهای گرافیکی از پردازنده مرکزی رایانهها بیشتر بود و عملیات هش کردن دادههای موجود در بلاک را راحتتر انجام میداد.
دستگاه FPGA
اگر پیشرفت ابزارهای استخراج ارز دیجیتال را بهمرور زمان بررسی کنیم، پس از CPU و GPU نوبت به FPGA میرسد. این دستگاه که مخفف شده عبارت “Field Programmable Gate Array” است به عنوان یک مدار مجتمع دیجیتال برنامهپذیر عمل میکند. مهمترین ویژگی این ابزار ماین این است که قابلیت شخصیسازی دارد. به عبارت دیگر شما میتوانید با توجه به نیاز و هدفی که دارید، تراشههای دستگاه را تهیه کنید.
یکی دیگر از عواملی که درباره این دستگاههای استخراج ارز دیجیتال بسیار حائز اهمیت است، مصرف برق کم آنها است. این موضوع در بهبود روند استخراج رمز ارز تأثیر زیادی دارد، زیرا با مصرف برق کمتر، قدرت هش بیشتری را در روند فعالیت خود مورد استفاده قرار میدهد.
نکته مهمی که وجود دارد این است که با گذشت زمان، میزان رقابت و استفاده از دستگاههای ماینر بین کاربران دنیای کریپتوکارنسی افزایش پیدا کرد. این موضوع باعث شد تا توسعه دهندگان به فکر ارائه نسخه پیشرفتهتری از این دستگاهها بیفتند و در نهایت دستگاه اسیک ماینر به بازار ارزهای دیجیتال معرفی شد. دقیقا در همین شرایط عدهای دیگر از ماینرها به این فکر افتادند که به جای رقابت با یکدیگر از شیوه همکاری با هم استفاده کنند. در نتیجه قدرت دستگاههای سخت افزاری خود را با یکدیگر تقسیم کردند و این گونه بود که استخر ماینینگ نیز شکل گرفت.
ماینر های خانگی و دستگاه های مناسب ماین خانگی
ماینرهای خانگی، دستگاههای مخصوصی هستند که به افراد عادی امکان ماینینگ در خانه را میدهند. این دستگاهها به منظور استخراج ارزهای دیجیتال مانند ریون کوین، دوج کوین و دیگر ارزهای قابل استخراج با الگوریتم اثبات کار مورد استفاده قرار میگیرند.
برای انتخاب یک دستگاه ماینینگ خانگی مناسب، عوامل زیر را در نظر بگیرید:
- توان محاسباتی: توان پردازشی دستگاه باید کافی باشد تا بتواند الگوریتمهای پیچیده را حل کند. هرچه توان پردازشی بیشتر شود، احتمال دریافت بیشترین پاداش ماینینگ نیز بیشتر میشود.
- مصرف برق: دستگاه ماینینگ خانگی به طور مداوم باید به شبکه برق متصل باشد. لذا، مصرف برق دستگاه باید برای کاربر بهینه باشد تا هزینههای بالایی در قبال مصرف برق به وجود نیاید.
- دما و سر و صدا: دستگاه ماینینگ خانگی برای مدت طولانی باید روشن بماند، لذا اهمیت داشتن سیستم خنککننده و جلوگیری از بالا رفتن دما و تولید صدا را نباید نادیده بگیرید.
- هزینه و قیمت: قیمت دستگاه ماینینگ و هزینههای نگهداری آن نیز ملاحظه شود. بررسی کنید که آیا قیمت دستگاه نسبت به سود حاصل از ماینینگ مقرون به صرفه است یا خیر.
همچنین، دستگاههای معروف ماینینگ خانگی شامل Antminer S19، Whatsminer M30S، AvalonMiner 1246 و Bitmain Antminer T19 میشود. قبل از خرید، بهتر است تحقیق کنید و بازدهی و نیازهای شخصی خود را با مشاوره افراد متخصص مطرح کنید تا بهترین دستگاه ماینینگ خانگی را انتخاب کنید.
معیار انتخاب دستگاههای استخراج بیت کوین
با توجه به پیشرفتهای مدارم ماینرها و بروز تغییرات در شبکه بیت کوین؛ کاربران باید مواردی را برای انتخاب ماینر در نظر داشته باشند تا بتوانند به صورت موثر در شبکه فعالیت کنند و به کسب سود بپردازند. بنابراین در ادامه مواردی را بررسی میکنیم که در انتخاب دستگاههای استخراج بیت کوین باید در نظر گرفته شود.
- قدرت پردازشی (Hashrate): قدرت پردازشی ماینر بیت کوین، یعنی تعداد عملیات هش (hash) که در ثانیه انجام میدهد، اهمیت بسیاری دارد. هرچه قدرت پردازشی بیشتر باشد، احتمال برنده شدن در رقابت برای دریافت پاداش بیت کوین بیشتر میشود. این اطلاعات معمولاً در مشخصات فنی دستگاه ذکر میشود.
- کارایی انرژی (Energy Efficiency): کارایی انرژی نشان میدهد که یک دستگاه چه میزان از برق مصرفی را به قدرت پردازش تبدیل میکند. دستگاههایی که کارایی انرژی بهتری دارند، در مقایسه با دستگاههای دیگر مصرف کمتری داشته و بهینهتر هستند.
- هزینه و قیمت: قیمت ماینر و هزینههای نگهداری و تعمیر آن نیز باید در نظر گرفته شود. قبل از خرید، مقایسه قیمت دستگاه با عملکرد و سود حاصله مورد نظرتان را انجام دهید.
- قابلیت ارتقا: برخی دستگاههای ماینر قابلیت ارتقا دارند و با بهروزرسانی قطعات یا نصب وسایل جدید، قدرت پردازشی و کارایی آنها افزایش پیدا میکند.
- محدودیتهای سیستم خنک کننده: ماینر گرمای زیادی تولید میکنند، بنابراین حفظ دمای مناسب و جلوگیری از افزایش آن بسیار مهم است. مطمئن شوید که ماینر انتخابی شما دارای سیستم خنککننده قوی و مناسب است.
بنابراین افرادی که قصد شروع ماینینگ بیت کوین را دارند، باید مواردی که در بالا ذکر شد را قبل از خرید بررسی کرده و ماینری مناسب نیازهایشان تهیه کنند.
تولیدکنندگان شناخته شده دستگاههای اسیک ماینر
یکی از نکات مهمی که احتمالا تا کنون متوجه آن شدهاید این است که دستگاه اسیک ماینر به عنوان یکی بهترین، پرسرعتترین و کارآمدترین دستگاههای استخراج ارز دیجیتال است. این دستگاه توسط شرکتهای معتبر و شناخته شده مختلفی تولید و ارائه میشود:
- بیت مین (Bit Main)
- میکرو بی تی (Micro BT)
- کنان (Canan)
- Ebang
توضیح روش کار دستگاه ماینر
به طور کلی روش کار ماینر را میتوان این گونه توضیح داد که ماینرها به عنوان یکی از نودهای زیادی که در شبکه ارزهای دیجیتال قرار دارند، باید معادلات ریاضی و محاسبات مربوط به یک واحد را تمام کنند. پس از آن باید سایر نودهای شبکه را از موفقیت خود آگاه کنند تا نود دیگری روی آن واحد کار نکند.
در این صورت است که نودی که یک واحد کامل را حل کرده است، پاداش دریافت میکند. این پاداش همان مقدار ارز دیجیتال استخراج شده است که به فرد ماینر تعلق میگیرد. معمولا بعد از اینکه مسائل ریاضی حل شدند، تمام پاسخها در یک بلوک قرار میگیرند و در نهایت به شبکه جهانی بلاکچین متصل میشوند.
سود دستگاه ماینر
دستگاههای استخراج ارز دیجیتال روش کارهای متفاوتی دارند و سودی که از آنها به دست میآید نیز به عوامل مختلف بستگی دارد. این عوامل به طور کلی شامل چند مورد زیر میشود:
- قدرت پردازش
- هزینه مکان مورد نظر برای استخراج
- میزان برق مصرفی
- نوسانات قیمتی ارز دیجیتال مورد نظر برای استخراج
مقدار برق و اینترنت مورد نیاز برای انجام عملیات استخراج ارز دیجیتال عموما زیاد است. طوری که معمولا به برق سه فاز اختصاصی نیاز دارند. به همین دلیل است که استفاده از این دستگاهها در محیطهای مسکونی خیلی منطقی نیست. بنابراین معمولا به فضایی امن و مناسب نیاز است که تأمین آن نیز خود هزینهای جدا دارد.
قیمت ارزهای دیجیتال نیز در دنیای کریپتوکارنسی دائما در حال نوسان است؛ حتی در برخی مواقع شاهد رشد هزار درصدی یک ارز دیجیتال بودیم. در شرایطی دیگر ممکن است ارزش آن ارز دیجیتال به شدت کاهش پیدا کند. بنابراین میتوان این گونه نتیجه گرفت که این نوسان قیمت در ارزش مقدار رمز ارز استخراجی بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
فارم ماینینگ چیست؟
فارم ماینینگ یا استخراج مزرعهای یکی از چندین روش استخراج ارز دیجیتال است که علاوه بر بازده و سوددهی خوبی که دارد، نیازمند سرمایه اولیه نسبتا زیادی است. در این روش شما به عنوان یک ماینر باید به جمع آوری تعدادی دستگاه مخصوص استخراج رمز ارز یا همان اسیک ماینر بپردازید. در این حالت مشغول استخراج گروهی خواهید شد.
یکی از مهمترین مزیتهای این روش، سوددهی بسیار بالای آن است. استفاده از چندین دستگاه به طور همزمان باعث میشود تا شانس شما برای حل معادلات و مسائل و در نهایت دریافت پاداش بیشتر شود. نکته مهم دیگری که درباره فارم ماینینگ وجود دارد، محیط آن است. دستگاههای استخراج رمز ارز علاوه بر برق زیادی که مصرف میکنند، گرما و آلودگی زیادی هم تولید میکنند.
بنابراین بهتر است استخراج مزرعهای معمولا در محیطهای مهندسی شده و از پیش تعیین شدهای انجام شود. ضمن اینکه از فنهای قدرتمندی در کنار ماینرها استفاده شود تا دمای محیط را کنترل کنند. در این صورت احتمال خرابی یا آتش گرفتن دستگاه و محیط اطراف آن به طرز چشمگیری کاهش پیدا میکند.
در نهایت خوب است به این نکته نیز اشاره کنیم که فارم ماینینگ معمولا در فضاهای برون شهری انجام میشود. زیرا با توجه به برق زیادی که آن تعداد ماینر نیاز دارد، تأمین انرژی مورد نیاز آنها از طریق برق شهری امکانپذیر نیست. ضمن اینکه صدای بسیاری زیادی که این دستگاهها هنگام کار کردن ایجاد میکنند نیز یکی دیگر از دلایل احداث مزارع استخراج در خارج شهر است.
مهمترین موارد مورد نیاز برای احداث یک فارم ماینینگ به ترتیب شامل این موارد است:
- تعدادی دستگاه ماینر
- اینترنت
- نرم افزارهای استخراج
- کیف پول ارز دیجیتال مطمئن
- تعدادی ابزار خنک کننده یا فن
استخرهای استخراج
به طور کلی استخراج ارز دیجیتال در کنار سود بسیار بالایی که دارد از اهمیت و حساسیت بسیار بالایی برخوردار است. زیرا تمام ارزهای دیجیتالی که قابل استخراج هستند، عموما در یک ظرفیت محدود توزیع شدهاند و استخراج آنها روزی به اتمام میرسد. به همین دلیل است که رقابت ماینرها با یکدیگر در این حوزه یکی از مسائل مهم و تأثیرگذار در موفقیت آنها است.
این رقابت باعث شده تا عدهای از ماینرها تصمیم به فعالیت گروهی بگیرند. در این صورت افراد میتوانند به جای اینکه از یکدیگر پیشی بگیرند، در کنار هم کار کنند و تجهیزات و ابزارهای خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. این گونه بود که استخرهای استخراج ارز دیجیتال شکل گرفت.
افرادی که قدرت محاسباتی ماینرهای خود را در اختیار استخر ماینینگ قرار میدهند، شانس بیشتری در اضافه کردن بلاک به زنجیره بلاکچین دارند. این استخرها در دو نوع کلی وجود دارند:
- استخر عمومی
- استخر خصوصی
در استخرهای عمومی (Public Pool) تمام افرادی که دستگاه استخراج رمزارز دارند میتوانند قدرت هش ریت آن دستگاه را به اشتراک بگذارند. به عبارتی میتوان گفت که عضویت و فعالیت در استخرهای عمومی برای همه افراد آزاد است. تنها نکتهای که در این زمینه باید به آن توجه کرد، قوانین از پیش تعیین شده این استخرها است.
استخرهای خصوصی (Private Pool) کاملا در مقابل استخرهای عمومی قرار دارند. برای اینکه بتوانید عضوی از این استخرها باشید، باید شرایط مخصوص به آن را داشته باشید. برای مثال تعداد دستگاههایی که در استخر به اشتراک میگذارید باید بر اساس تعداد تعیین شده باشد. همچنین موارد بسیار زیاد دیگری که در هر استخر متفاوت است.
شناخته شدهترین استخرهای استخراج ارز دیجیتال شامل این موارد میشود:
- Ant Pool
- Binance Pool
- Poolin
- F2Pool
- ViaBTC
- BTC.com
- Slush Pool
مقایسه انواع دستگاه ماینر
ماینرها، ابزارهایی هستند که برای استخراج ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین استفاده میشوند. این ابزارها قدرت پردازشی بالا دارند و با حل مسائل ریاضی پیچیده، تراکنشهای بلاکچین را تأیید میکنند. عوامل اصلی در انتخاب ماینر شامل قدرت پردازش، کارایی انرژی، قابلیت ارتقا، هزینه نگهداری و محدودیتهای سیستم خنککننده است. هدف انتخاب یک ماینر مناسب، بهرهبرداری بهینه و کسب سود از استخراج ارزهای دیجیتال است. در انتهای مقاله دستگاه ماینر چیست، به مقایسه انواع این دستگاهها میپردازیم.
نوع دستگاه | مزایا | معایب |
CPU | قابل استفاده در خانه، قیمت پایین، دسترسی آسان | مصرف برق بالا، سرعت پایین، کارایی کم به دلیل قدیمی بودن |
GPU | دسترسی آسان، توانایی استخراج چندین ارز دیجیتال، امکان استخراج به صرفه نسبت به CPU | کارایی پایین به دلیل قدیمی بودن، مصرف برق زیاد |
FPGA | قابلیت شخصی سازی، قدرت هش بیشتر و مصرف برق و انرژی کمتر | کارایی نسبتا کم مخصوصا برای استخراج بیت کوین |
ASIC | توان محاسباتی بالا، مصرف انرژی کم، سرعت استخراج بالا | تولید صدا و گرمای زیاد، قیمت بالا، قابل استفاده برای تنها یک ارز دیجیتال |