پایههای تحلیل آنچین (On-Chain) بر این مبنا بنا نهاده شدهاند که کاربران دنیای کریپتوکارنسی از شفافترین اطلاعات شبکههای بلاک چین بهرهمند شوند. برجستهترین ویژگی سیستم بلاک چین و شبکههای غیرمتمرکز مثل DLT، امکان دسترسی کاربران به نسخههای آپدیتشده از اطلاعات است. چنین ویژگی مثبتی که در کمتر شبکهای مشاهده میشود، این قابلیت را فراهم میکند تا تمامی دادهها بدون دستکاری و کموکسر، مورد تجزیهوتحلیل قرار بگیرند. تحلیل آنچین که عموماً با عنوان «تحلیل داده های درون زنجیره ای» هم شناخته میشود، موضوع اصلی این مقاله است.
شبکه بلاک چین شامل حجم وسیعی از دادههای مختلف است که تحلیلگران میتوانند از آنها برای تعیین اهداف سودآور مختلف استفاده کنند. تحلیل on-chain، بینشی را در معاملهگران و تحلیل ارز دیجیتال بهوجود میآورد تا آنها بتوانند فهم درستی از رفتار و احساسات سایر سرمایهگذاران بهدست آورند. اگر شما هم یکی از همین سرمایهگذاران هستید، با هلدینگ سیمیا همراه شوید.
فهرست محتوا
تحلیل آنچین (On-Chain) دقیقاً چیست؟
تحلیل آنچین (On-Chain Analysis) نوعی از تحلیلهای نوظهور در بازار ارزهای دیجیتال است که شامل بررسی اصول سرمایهگذاری، فعالیت تراکنشهای یک توکن و دادههای بلاکچین آن میشود. تحلیلگران دنیای کریپتوکارنسی تلاش میکنند تا از طریق تجزیهوتحلیل معیارهای مختلف، درک خود را در مورد یک شبکه تقویت کنند؛ این امر باعث میشود تا تحرکات قیمتی یک ارز دیجیتال پیشبینی شود و سرمایهگذاران بتوانند انتخاب سودمندتری را داشته باشند. به عبارت ساده، تحلیل آنچین یک ابزار توانمند و کارا برای دستیابی به سود بیشتر در آینده نزدیک و دور محسوب میشود.
بررسی داده های درون زنجیره ای (on-chain) شامل کسب اطلاعات مفید از اطلاعاتی است که در شبکههای بلاک چین وجود دارند؛ این اطلاعات اغلب شامل موارد زیر هستند:
- حجم معاملات و تراکنشها
- بررسی جزئیاتی همچون پاداشی که به ماینرها تعلق میگیرد
- همبستگی قیمتی ارزهای دیجیتال
- ورودیها و خروجیهای بازارهای مختلف کریپتوکارنسی
برای درک بهتر، خوب است که این موضوع را با یک مثال شروع کنیم. مثلاً ارز دیجیتال بیت کوین (BTC) را در نظر بگیرید؛ تصور کنید که با تجزیهوتحلیل آنچین میتوان میزان پذیرش سرمایهگذاران و کیفیت فعالیت ماینرهای آن را بررسی کرد. در نهایت شما میتوانید با بررسی چند شاخصه مهم تشخیص دهید که آیا قیمت بازار بیت کوین در حال حاضر ارزشمند است یا خیر. همانطور که تحلیل بنیادی یک سهام برای درک کامل ارزش یک شرکت در بازار بورس مهم است، تحلیل آنچین هم برای ارزشگذاری شبکههای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
همانطور که خواندید انواع مختلفی از تحلیلها در بازار وجود دارد اما تحلیل آنچین به دلیل حجم بالای اطلاعاتی که در اختیار معاملهگر قرار میدهد جزو محبوبترین تحلیلهای بازار است. این اطلاعات اغلب در فضای ارز دیجیتال منحصر بهفرد هستند و در سایر تحلیلها دیده نمیشوند. این تحلیل همچنین به معاملهگران کمک میکند متوجه شوند شرکتکنندگان بازار چرا یک ارز را میخرند یا میفروشند.
ترکیب تحلیل on-chain با ابزارهای دیگر
معاملهگران و سرمایهگذاران معمولاً تحلیل on-chain را با تحلیلهای تکنیکال ترکیب میکنند تا نقاط ورود و خروج مناسبی را برای داراییهای دیجیتالی خود تعیین کنند. یکی از مهمترین مزایای تحلیل on-chain، استفاده از اطلاعات تراکنشها و کیف پول دیجیتالی برای درک ارزش یک شبکه بلاک چین است؛ این ویژگی باعث میشود که تبلیغات سودجویانه سوداگران بیاثر شود و کاربران با تحلیلهای واقعی بهسوی سودآوری حرکت کنند.
تحلیل On-Chain چگونه کار میکند؟
یکی از مزیتهایی که بازار ارزهای دیجیتال نسبت به سایر بازارهای سنتی مانند سهام یا ارزهای فیات دارد؛ قابلیت پیشبینی بیشتر آن است. البته که بازار رمزارزها ثبات چندانی ندارد و میتوانند در واکنش به یک خبر تمام استراتژیها را زیر و رو کند، اما باز هم معاملهگران میتوانند به کمک ابزارهای تحلیلی، بازار را فارغ از رویدادهای خارجی و بر اساس نمودارها پیشبینی کنند.
تحلیل تکنیکال رفتار نمودار از طریق دادههای گذشته همچون قیمت و تغییرات آن، حجم معاملات و … را بررسی میکند. تحلیل فاندامنتال سعی میکند از طریق ارزیابی ارزش یک دارایی با توجه به عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر این دارایی، ارزش آن را محاسبه کند؛ اما تجزیه و تحلیل آنچین، معیارهای مختلفی درباره عملکرد قیمتی یک دارای ارز دیجیتال را در بر میگیرد.
برای نمونه، یکی از مهمترین اطلاعاتی که معاملهگران میتوانند با این آنالیز بهدست آورند فعالیت نهنگها یا همان سرمایهداران عظیم بازار است. فعالیت نهنگها یکی از تعیینکنندهترین عوامل روند حرکتی بازار ارزهای دیجیتال بهشمار میرود. مثلا زمانی که این بازیکنان برجسته شروع به فروش داراییهای خود میکنند، نشانه خوبی برای سایر سرمایهداران است که متوجه شوند باید تخلیه کنند زیرا بازار به سمت نزولی شدن پیش میرود.
اطلاعات درونزنجیرهای معمولاً شامل اطلاعات مربوط به تمام تراکنشهایی است که در یک شبکه بلاک چین عمومی رخ میدهند. برای مثال، جزئیات مربوط به تراکنشها مثل کارمزد، هزینه ماینرها، پاداشها و کد قراردادهای هوشمند از این قبیل دادهها هستند. بررسی داده های درون زنجیره ای معمولاً طبق سه شاخصه اصلی استوار است و بر اساس آنها کار میکند. این سه شاخصه اصلی شامل موارد زیر هستند:
- ارزش بازار یک ارز دیجیتال (Market Capitalization)
- وضعیت هولد کردن (Hold)
- چشمانداز آینده ارز دیجیتال مورد نظر
ارزش بازار (Market Capitalization)
ارزش بازار یک ارز دیجیتال بیانگر ارزش خالص شبکه بلاک چین آن است. همچنین، ارزش کل یک شبکه همواره به عنوان حاصلضرب قیمت ارز دیجیتال در عرضه کل آن تعریف میشود. جدا از این که با ارزش بازار میتوان ارزش خالص شبکه یک ارز دیجیتال را تعیین کرد، میتوان ریسکهای مربوط و همچنین میزان پذیرش آن ارز را در بین کاربران هم تشخیص داد.
وضعیت هولد کردن ارز دیجیتال
تحلیلگران دنیای کریپتوکارنسی همیشه از معیاری با عنوان «موج هولد (HODL wave) برای تعیین آینده یک ارز دیجیتال استفاده میکنند. موج HODL به تحلیلگران نشان میدهد که آیا معاملهگران یا تریدرها یک ارز دیجیتال را هولد میکنند یا آن را بهسرعت میفروشند. بررسی موج HODL نشان میدهد که آینده یک ارز دیجیتال با کاهش یا افزایش قیمت همراه خواهد بود؛ بنابراین یکی از شاخصههای مهم تحلیل آنچین، بررسی احساس معاملهگران در مورد نگه داشتن یا فروختن ارزهای دیجیتال است.
چشمانداز آینده یک ارز دیجیتال
برای درک اینکه یک ارز دیجیتال بین سرمایهگذاران محبوبیت پیدا خواهد کرد یا خیر، باید آینده بازار آن را بهصورت نسبی پیشبینی کرد. تحلیلگران ارز دیجیتال با در نظر گرفتن عواملی همچون همبستگی قیمت بین توکنها، ارزیابی قیمت بیت کوین و تفسیر ورودی و خروجی کل معاملات این پیشبینی را انجام میدهند.
مقایسه کردن ارزش یک توکن یا آلتکوین با قیمت بیت کوین، این مفهوم را میرساند که آیا این ارز دیجیتال قابلیت رشد را دارد یا خیر؛ چنین تحلیلی، امکان بروز ریسک برای سرمایهگذاری را به حداقل خواهد رساند. همچنین، بررسی ورودی و خروجی توکنها میتواند وضعیت پذیرش آنها را در اختیار تحلیلگران قرار دهد و آن را بهعنوان یک سیگنال هشدار تلقی کند.
تاریخچهای درباره شاخصهای تحلیل آنچین
بسیاری از شاخصهایی که به آنها اشاره خواهیم کرد، در طول همین ۳ الی ۴ سال اخیر به تحلیل آنچین اضافه شدهاند. البته تاریخچه خلق اولین معیار تحلیل On-Chain به بیش از یک دهه پیش یعنی به سال ۲۰۱۱ مربوط میشود. اولین معیار توسط یک کاربر با نام کاربری ByteCoin که در پلتفرم Bitcoin Talk فعالیت میکرد، پایهگذاری شد. او در سال ۲۰۱۱ با پایهریزی این معیار سعی کرد تا راهی برای سنجش سلامت و میزان مشارکت بازار ارز دیجیتال پیدا کند. در نهایت، او توانست با بررسی سن یا قدمت بیت کوینهای منتقلشده در یک روز، معیار CDD را خلق کرد.
مفهوم بررسی داده های درون زنجیره ای با تحلیل on-chain در ابتدا با شاخص CDD) coin days destroyed) شکل گرفت؛ این شاخص همواره بهعنوان یک معیار برای ارزشگذاری ارز دیجیتال و شبکه بیت کوین محسوب میشود. در همان سال که تحلیل on-chain تعریف شده بود، تحلیلگران سعی داشتن تا با استفاده از معیار اصلی آن یعنی CDD، فعالیتهای درونشبکهای بیت کوین را رصد کنند.
سال ۲۰۱۴ و خلق دومین معیار تحلیل آنچین
سال ۲۰۱۴ بود که باز هم یکی دیگر از کاربران پلتفرم Bitcoin Talk با نام کاربری Gbianchi دست به خلق معیاری زد که در حال حاضر با عنوان ارزش شبکه (Network Value) شناخته میشود. این معیار با استفاده از اصول قانونی و تمرکز بر آدرسهای فعال یک شبکه بنا شده بود و کار میکرد. بعداً و در همان سال، شخصی با عنوان جان راکلیف (Jon Racliff) روی این معیار کار کرد تا معیاری با عنوان موج هولد یا HODL wave خلق شود.
سال ۲۰۱۷ و طراحی مدل NVT
سالها گذشت و گذشت تا اینکه در سال ۲۰۱۷ شخصی با عنوان کریس برنیسک (Chris Burniske) با همکاری شخص دیگری که جک تاتار (Jack Tatar) نام داشت، دست به خلق معیار جدیدی زدند. این معیار جدید در دنیای تحلیل آنچین که مدل NVT (شاخص ارزش شبکه به تراکنش) نامیده میشد، ارزش کاربردپذیری یا Utility Value یک ارز دیجیتال را مشخص میکرد. هماکنون از این معیار هم برای تعیین ارزش کاربردپذیری و هم برای اندازهگیری میزان سودمندی قابلیت تبادلی یک شبکه بلاک چین مورد استفاده قرار میگیرد.
سال ۲۰۱۸؛ سال تحولات سریعالسیر
اوایل سال ۲۰۱۸ شخصی با نام دیمیتری کالیچکین (Dnitry Kalichkin) نسخه دیگری از مدل NVT با استفاده از میانگین حجم تراکنشها ارائه کرد که با عنوان NVM شناخته میشد. مدل NVM بر اساس نسبت ارزش شبکه به قانون متکالف (Metcalfe) بهدست میآمد و جدیدتر بود. در همین سال، نسخه جدید و بهروزی از مدل موج مولد (HODL wave) توسط Dhruv Bansal ارائه شد. تحولات تحلیل آنچین آنقدر در سال ۲۰۱۸ سرعت داشت که در نیمه دوم همین سال، ۲ شخص با نامهای نیک کارتر (Nic Carter) و آنتوئین کالوکس (Antoine Le Calvex) دست به اقدامی جدید زدند.
کارتر و کالوکس از مجموعه Coin Metrics، مدلی جدید از سرمایه واقعی ارز دیجیتال ارائه کردند که ارزش کل همه واحدهای بیت کوین را مطابق با آخرین زمان انتقال آنها ارائه میکرد. پس از چند هفته ۲ شخص دیگر با نامهای دیوید پوئل (David Puell) و مراد محمودف (Murad Mahmudov) شاخص ارزش تحققیافته (Realized cap) را معرفی کردند و تحلیل آنچین به رشد خود ادامه داد.
رشد و تحولات تحلیل آنچین از سال ۲۰۱۸ تاکنون باعث شده است تا تعداد بسیاری از تحلیلگران وارد کار شوند و اطلاعات مفیدی بهدست تریدرها و سرمایهگذاران برسد. تعداد بیشمار معیارهایی که هماکنون برای تحلیل on-chain وجود دارند، باعث شده است تا پیشبینیها در مورد آینده سودآور شبکهها دقیقتر شوند. تجربه ثابت کرده است که استفاده از معیارهای تحلیل آنچین برای ارزشگذاری و تجزیهوتحلیل در مورد سلامت شبکههای بلاک چین، مفید است؛ حتی اگر بسیاری از این معیارها برای شبکه بیت کوین، توسعه یافته باشند.
معاملات آنچین چه تفاوتی با معاملات آفچین دارند؟
مفهوم تحلیل on-chain ارتباط نزدیکی با معاملات آنچین یا تراکنشهای درونزنجیرهای هم دارد. در حالت کلی، ۲ نوع معامله از جنس آنچین (on-chain) و آفچین (off-chain) وجود دارند که طبق توافقهای مختلف صورت میگیرند. در معاملات آفچین، توافق ۲ طرف قرارداد بر این اساس خواهد بود که یک شخص ثالث وجود دارد که دارایی دیجیتال مورد نظر را دریافت یا ارائه خواهد کرد. معاملات آفچین با وجود کیف پولهای دیجیتالی یا رمزهای مخصوص انجام میشوند و درون شبکه به ثبت نمیرسند.
مهمترین ایراد معاملات آفچین این است که هیچ سابقهای از این تراکنشها در شبکه ثبت نمیشود و در صورت بروز اختلاف، هیچ مدرکی برای پیگیری وجود نخواهد داشت. از طرفی، معاملات آنچین که درونزنجیرهای هستند، علیرغم طول کشیدن، دارای اعتبار ویژهای خواهند بود. اگر بخواهیم تفاوت این ۲ نوع معامله را شرح دهیم، باید به یک مثال ساده اشاره کنیم.
فرض کنید که شما میخواهید یک اتومبیل را بخرید و میتوانید از بین ۲ گزینه بنگاه ماشین و خرید شخصی، یکی را انتخاب کنید. درست است که خریدهای شخصی خیلی سریع و بدون پرداخت کمیسیون انجام میشوند، اما وقتی هیچ مدرک و سندی دال بر مالکیت شما یا خرید اتومبیل وجود ندارد، چه اعتباری میتوان برای آن قائل شد؟ با وجود معاملات آنچین میتوان به دادههای شفافی دست پیدا کرد که زمینهساز تحلیل آنچین هم میشوند؛ چرا که همه جزئیات مربوط به تراکنشها در شبکه بلاک چین به ثبت میرسند و اطلاعات ریز معاملات در دسترس خواهند بود.
ابزارهای سازگار با تحلیل آنچین
بعضی از ابزارهای تخصصی مثل جستوجوگران بلاک چین این امکان را فراهم میکنند تا شما آدرس کیف پول یا کد قراردادهای هوشمند را بررسی کنید. برای مثال، جستوجوگر Etherscan برای شبکه اتریوم (Ethereum) و SnowTrace برای Avalanche مورد استفاده قرار میگیرد. البته لازم به ذکر است که این جستوجوگرها باعث جمعآوری داده نمیشوند و تنها ابزاری برای درک جزئیات یک شبکه هستند.
بسیاری از پلتفرمهای سازگار با تحلیل آنچین یا رایگان هستند و یا دستکم اکثر خدمات آنها بدون پرداخت هزینه انجام میشوند. بعضی از محبوبترین ابزارهای مناسب تحلیل آنچین شامل موارد زیر هستند:
- Glassnode
- IntoTheBlock
- ● Nansen
- Dune Analytics
- ● Messari
نکته مهمی که باید نسبتبهآن آگاه باشید، این است که تحلیل آنچین به شما نمیگوید که برای سرمایهگذاری چه کاری انجام دهید. این به خودِ شما بستگی دارد که یک استراتژی مناسب را بر اساس اطلاعات در دستتان طراحی و اجرا کنید. در ادامه به چند راهکار که برای طراحی استراتژی مورد استفاده قرار میگیرند، اشاره خواهیم کرد.
تحرکات قیمت بیت کوین
بیت کوین (BTC) ارزشمندترین دارایی دیجیتال جهان است و بزرگترین ارز دیجیتال از نظر ارزش بازار محسوب میشود. به همین دلیل است که تحرکات قیمتی این ارز دیجیتال میتواند اثر دومینویی روی سایر ارزها ایجاد کند. به عبارت سادهتر اگر قیمت بیت کوین افزایش پیدا کند، سایر ارزهای دیجیتال هم افزایش قیمت خواهند داشت و بالعکس. بسیاری از سرمایهگذاران معمولاً با همین راهکار و منطق، فعالیتهای شبکه بلاک چین بیت کوین را زیر نظر قرار میدهند.
ابزار جستوجوگر Glassnode معیارهای متعددی را در مورد اطلاعات شبکه بلاک چین بیت کوین ارائه میکند؛ این اطلاعات معمولاً شامل حرکات نهنگهای شبکه بیت کوین، علاقهمندیها به بازار معاملات آتی، سختی استخراج و ارزش واقعی بازار (market cap) هستند.
تعداد آدرسهای فعال کیف پولهای دیجیتال
این راهکار، ترکیبی از نقاط مختلف اطلاعات را نشان میدهد که میتوان از آن برای شناسایی بازار آینده یک ارز دیجیتال استفاده کرد. شما بهعنوان یک معاملهگر یا تحلیلگر در زمینه تحلیل آنچین میتوانید با مشاهده آدرسهای فعال و منحصربهفرد یک شبکه، بینشی از تعداد کاربران آن داشته باشید. البته گاهی یک کاربر از چندین کیف پول دیجیتال استفاده میکند و نمیتوان تعداد آدرسهای فعال را به منزله تعدد کاربران تحلیل کرد.
قراردادهای هوشمند (Smart contracts)
در دنیای اصطلاحات بازارهای مالی به هر سرمایهای که توسط سرمایهگذاران، مؤسسات مالی و صندوقهای پولی کنترل میشود، «پول هوشمند یا smart money گفته میشود. این اصطلاح رفتهرفته وارد فرهنگ لغات شبکه DeFi و دنیای کریپتوکارنسی هم شده است و حالا به صندوقهای سرمایهگذاری و نهنگها (افرادی که مقادیر زیادی ارز دیجیتال دارند) اطلاق میشود.
ابزار Nansen، یکی از جستوجوگرهای حرفهای برای ردیابی محل ورود و خروج پولهای هوشمند است. این پلتفرم بیش از ۱۰۰ میلیون کیف پول دیجیتال را برچسبگذاری کرده تا با عناوینی همچون “۳Arrow Capital” در دسترس قرار بگیرند. با بررسی دادههای مربوط به ابزار Nansen میتوان درک بهتری از شاخصههای حیاتی تحلیل آنچین بهدست آورد.
تجزیهوتحلیل توکنهای غیرقابل تعویض (NFT)
ابزار بسیاری برای تحلیل دادههای مربوط به NFTها وجود دارند. برای مثال، ابزار CryptoSlam حجم فروش NFT و ابزار Icy.Tools امکان بررسی دادههای فروش در زمان حال را ارائه میدهد. از آنجایی که قیمت یک NFT بر اساس کمیاب بودن آن تعیین میشود، معاملهگران از ابزارهای سازگار با تحلیل آنچین مثل Rarity.Tools و Lucky Trader استفاده میکنند.
ابزار BlockProbe هم نمونهای از ابزارهایی است که دارای ویژگی Deal Spotter است؛ این ویژگی به کاربران کمک میکند تا بفهمند، یک NFT چه زمانی و به چه دلیلی برای خریدوفروش مقرونبهصرفه خواهد بود. یکی دیگر از ابزارهای سازگار با تحلیل آنچین، داشبورد Dune در شبکه OpenSea است. این ابزار حجم روزانه بیش از ۱۰۰ میلیون دلار معامله NFT را نشان میدهد که عموماً برای سنجش احساسات معاملهگران استفاده میشود.
چگونه تحلیل آنچین ارز دیجیتال به تریدرها کمک میکند؟
در تحلیل آنچین، همه چیز حول محور کاوش عمیق در دادهها و آنچه در بازار در حال وفوع است میچرخد. همانطور که بلاکچین مانند یک دفتر کل قدیمی بزرگ است که همه تراکنشهای دنیای رمزارزها را ثبت میکند؛ تجزیه و تحلیل زنجیرهای نیز همه چیز در مورد مطالعه آن دادهها است تا بفهمیم چه کسی چه کاری، چه زمانی و در کجا انجام میدهد.
همانطور که پیش از این گفتیم، آنالیز دیتا میتواند به تریدرها کمک میکند الگوها و روندهای موجود در بازار را شناسایی کنند و مطابق با آن پیش روند. اما فراتر از دنیای استراتژیچینی، دادههای آنچین به معاملهگران کمک میکند تا روندهای پنهانی، یعنی آن دست از الگوها که اکثر مردم از آنها خبری ندارند را کشف کنند. بدین ترتیب میتوانند سرنخها را کنار هم بگذارند و به یک دید کلی و درک عمیقتری از رفتارهای آینده بازار برسند.
هدف از تحلیل آنچین چیست؟
همانطور که احتمالاً میتوانید تصور کنید، بسیاری از سرمایهگذاران از تحلیل آنچین برای تصمیمگیریهای هوشمندانه خود استفاده میکنند. بهطورکلی از تحلیل on-chain برای چهار هدف استفاده میشود:
- ترکیب آن با تحلیلهای تخصصی برای موفقیت در معاملات
- تجزیهوتحلیل درونزنجیرهای برای اندازهگیری قدرت شبکه بلاک چین
- تجزیهوتحلیل برای فهمیدن اینکه محدوده خریدوفروش در چه حدی است
- بهدست آوردن معیارهای مطمئن برای ارزیابی قیمت بیت کوین
بررسی داده های درون زنجیره ای در معاملات
برای استفاده حداکثری از تحلیل on-chain نیاز است که اطلاعات بهروزی داشته باشید. اگر شما به عنوان یک سرمایهگذار در دنیای ارزهای دیجیتال فعالیت میکنید، پیشنهاد میکنیم که شاخصهای زیر را در طی جمعآوری اطلاعات در نظر داشته باشید:
- آدرسهای فعال کیف پولهای دیجیتال
- حجم معاملات ارزهای دیجیتال
- درآمد ماینرها
- نرخ هش (Hash rate)
- تعیین ارزش سهام و داراییها با استفاده از شاخص NVT
- مدل موجودی به جریان (Stock to Flow)
تجزیهوتحلیل برای اندازهگیری قدرت شبکه
برای دستیابی به یک چشمانداز مثبت باید دید که آیا اصول مورد نظر برای سودآوری بلندمدت درست هستند؟ آیا شبکه مورد نظر در حال رشد است؟ معیارهای زیر به معاملهگران یا تریدرها یک دید کلی در مورد ایمنی شبکه و نحوه کارکرد سیاست پولی آن ارائه میدهند:
- حجم معاملات: حجم تراکنشهای نشاندهنده ارزش دلاری یک ارز دیجیتال است. برای مثال، در استرالیا بیش از ۱۳ تریلیون دلار بیت کوین در تراکنشها ردوبدل شده است.
- انتشار روزانه ارزهای دیجیتال: انتشار روزانه ارزهای دیجیتال شامل توکنهای جدیدی است که هر روز در اختیار ماینرها و استیکرها (Stakers) قرار میگیرد. این معیار به ما نشان میدهد که سیاست پولی ارزهای دیجیتال بهدرستی عمل میکند یا خیر.
- توزیع و عرضه: این معیار نشاندهنده توکنهای نگهداریشده در آدرسهای فعال کیف پولهای دیجیتال است. برای مثال، آدرسهای فعالی که بیش از ۱۰ هزار بیت کوین دارند، در چندسال گذشته کاهش یافته است؛ این در حالی است که آدرسهای فعالی که کمتر از ۱۰ بیت کوین دارند، همواره در حال افزایش است.
- درآمد ماینرها: درآمد ماینرها شامل مجموع توکنهای تازهاستخراجشده بهاضافه کارمزد تراکنشهاست. درآمدهای بالای ماینرها نشاندهنده یک شبکه بلاک چین سالم است که ماینرها در آن برای محافظت از منافع بلندمدت سیستم، بهخوبی تشویق میشوند.
- نرخ هش: نرخ هش یا Hash rate نشاندهنده قدرت پردازشی است که ماینرها برای ایمنسازی شبکه بلاک چین تولید میکنند. بهطورکلی هرچقدر نرخ هش بالاتر باشد، امنیت شبکه هم بالاتر خواهد بود.
تحلیل برای ارزیابی محدوده خریدوفروش
درحالیکه هرکدام از معیارهای ذکرشده بیانگر سلامت شبکه هستند، شاخصهای این بخش نشاندهنده کیفیت عملکرد کوتاهمدت و میانمدت بازار کریپتوکارنسی خواهند بود. مشخصاً این شاخصها میتوانند نشاندهنده این باشند که ماینرها، صرافیها و تریدرها چقدر ارز دیجیتال در اختیار دارند. همچنین میتوان با بررسی آنها فهمید که آیا سودی در آنها وجود دارد یا در حال حاضر چیزی جز ضرر ندارند.
برای مثال اگر شاهد بالا رفتن تعداد توکنهای ذخیرهشده در صرافیها باشیم، میتوانیم تحلیل کنیم که بسیاری از سرمایهگذاران، در ششماه گذشته به سودآوری قابل توجهی رسیدهاند؛ بهعبارت سادهتر، سرمایهگذاران پس از تجربه یک دوره سودآوری عالی، حالا برای فروش آماده میشوند و ما میتوانیم تأثیر این اتفاقات را بهخوبی رصد کنیم. در ادامه به شاخصهای مورد نیاز برای تحلیل محدوده خریدوفروش اشاره خواهیم کرد:
- شاخص CDD: این اندیکاتور که با عنوان کامل Coin Days Destroyed شناخته میشود، به معنای تعداد روزهایی است که یک ارز دیجیتال نگهداری یا هولد میشود. این معیار تحلیل آنچین در اصل زمان گردش یک ارز دیجیتال را به ما نشان میدهد. افزایش اندیکاتور CDD نشاندهنده آن است که دارندگان یک ارز دیجیتال آن را برای یک دوره زمانی نگه میدارند و به منظور دستیابی به سود آن را خارج میکنند. برای مثال اگر ۰.۰۱ بیت کوین (BTC) در یک کیف پول دیجیتال به مدت ۲۵۰ روز نگه داشته شود، شاخص CDD آن برابر با ۲۵ (۲۵۰*۰.۰۱) خواهد بود.
- میزان سود و زیان: این شاخص تحلیل آنچین (Supply on profits and loss) تعداد توکنهایی که در حال حاضر در سود یا زیان هستند را در مقایسه با آخرین قیمت خریدشان نشان میدهد. برای مثال در یک بازار روبهرشد، ارزهای دیجیتال نسبت به ضرر احتمالی، سود خواهند داشت.
- شاخص Realized Cap (ارزش تحققیافته): این معیار تحلیل آنچین را باید با ضرب تعداد توکنها در قیمت فعلی آنها بهدست آورد و با ارزش بازار یک ارز دیجیتال مقایسه کرد. زمانی که اندازه معیار Realized Cap از ارزش بازار بیشتر باشد، کل بازار در سود قرار خواهد داشت.
- مدل Thermo Cap: این مدل از تحلیل آنچین یک معیار برای ارزشگذاری بنیادی بیت کوین است که طبق جمع کل پاداشهای پرداختی همه بلاکها به ماینرها محاسبه میشود. بر اساس این معیار میتوان ارزش تجمعی پیشنهادشده به ماینرها تحت عنوان پاداش را بهدست آورد. برای مثال اگر پاداش تجمعی یک بلاک را برابر با ۱۰۰ میلیون دلار در نظر بگیریم، پیشبینی میشود که ماینرهای آن تا محدوده ۱۰۰ میلیون دلار برای کسب پاداش سرمایهگذاری میکنند.
تقسیمبندی تحلیل آنچین بر اساس مدلهای مختلف
شبکه بلاک چین بیت کوین همواره بهعنوان یک شبکه بسیار امن و مطمئن برای سرمایهگذاری در دنیای کریپتوکارنسی محسوب میشود. کاربران میتوانند در بستر این شبه با اطمینان بر اینکه حریم خصوصی آنها کاملاً حفظ میشود فعالیت کنند و تراکنشهای آنها بهصورت ناشناس باقی بماند. این خصوصیات ویژه در حالی در شبکه بیت کوین وجود دارند که مفهوم تحلیل آنچین کمی برخلاف آنهاست. همانطور که حالا بهخوبی میدانید، تحلیل آنچین نیازمند دسترسی کاربران به اطلاعات شفافی همچون آدرسهای فعال و حتی تعداد تراکنشهای صورتگرفته در شبکه است.
شبکه بیت کوین باتوجهبه حفظ نسبی حریمهای خصوصی کاربران، امکان بررسی داده های درون زنجیره ای با تحلیل on-chain را هم داراست. بیت کوین علاوه بر وفاداری به کنترل امنیت تراکنشها قابلیت دسترسی کاربران به شفافترین اطلاعات و دادهها را هم فراهم کرده است. بهطورکلی، تحلیل on-chain در بیت کوین و شبکههای دیگر باتوجهبه دو روش زیر صورت میپذیرد:
- تحلیل مبتنی بر مدل UTXO
- تحلیل مبتنی بر حساب
مدل UTXO در تحلیل On-chain
معیار UTXO یک مدل تراکنش خرجنشده (unspent transaction) و یک روش حسابداری محسوب میشود که در سیستمهای بلاک چین بیت کوین و شبکههای فورکشده از آن مثل لایت کوین دیده میشود. مطابق این مدل، موجودی مورد نظر در قالب تراکنشهای خرجنشده به ثبت میرسد و با هر تراکنش جدیدی که رخ میدهد، تغییر میکند. در این تغییر، تراکنش خرجنشده قبلی به مصرف میرسد و تراکنش خرجنشده جدیدی بهوجود میآید تا این چرخه ادامهدار شود.
برای مثال تصور کنید که برای خرید یک پاکت شیر ۴۰ هزارتومانی به سوپرمارکت رفتهاید و موجودی کیف پولتان یک اسکناس ۱۰۰ هزارتومانی است. شما مجبورید که برای خرید شیر، اسکناس ۱۰۰ هزارتومانی را پرداخت و مابقی آن (۶۰ هزارتومان) را از مغازهدار دریافت کنید. مدل UTXO هم همین سازوکار را دارد؛ البته با این تفاوت که سیستم بیت کوین بهصورت خودکار و با امنیت کامل این روند را پیش خواهد برد. این نوع از نحوه حسابداری باعث میشود که تحلیل وضعیتهای مختلف امکانپذیرتر شود.
اگر مدل UTXO را برای مثال بالا در نظر بگیریم، شما میتوانید تاریخچه حسابداری اسکناس ۱۰۰ هزارتومانی خود را پیگیری کنید. به عبارت سادهتر با مدل UTXO میتوان فهمید که تاریخ ورود و خروج این اسکناس ۱۰۰ هزارتومانی به کیف پولهای مختلف و مدتزمان نگهداری یا خرج آن به چه شکل بوده است. هر UTXO دارای امضایی مرتبط با مالک آن است؛ این امضا در بیت کوین باید در جریان یک تراکنش وجود داشته باشد تا آن تراکنش معتبر تلقی شود.
مدل مبتنی بر حساب در تحلیل آنچین
سیستم این مدل حسابمحور است و بیشتر در شبکههایی همچون اتریوم مورد استفاده قرار میگیرد. مکانیزم این مدل مطابق با همان سیستم حسابداری است که در بانکها و مؤسسات بزرگ مالی مشاهده میشود. بهعبارت سادهتر در این نوع مدل مبتنی بر حساب هر کاربر و سرمایهگذار دارای حساب شخصی و جداگانه خودش است و موجودی او را میتوان در ورودیها و خروجیها مشخصی مورد بررسی قرار داد. ویژگیهایی که این نوع مدل در تحلیل آنچین دارد، پروسه تحلیلهای دیگر را در استخراج بعضی شاخصها با مشکل روبهرو میکند.
در بیان سادهتر، به دلیل اینکه هیچ فرقی بین جزئیات موجودی کاربران در این مدل نیست، نمیتوان به همه شاخصهای مورد نیاز برای تجزیهوتحلیل دست یافت و مجبوریم که از تحلیل آنچین استفاده کنیم. ضمناً شبکههایی مثل اتریوم که از این مدل برای حسابداری خود استفاده میکنند، در حین تحلیل on-chain اطلاعات جزئیتری همچون بهای گس (Gas) مصرفی را هم در اختیار میگذارند.
محدودیتها و معایب تحلیل آنچین
بدیهی است که دنیای تحلیل on-chain هم مانند سایر روشها دارای محدودیتهایی است و ممکن است که ایرادهایی هم داشته باشد. در ادامه به چندین محدودیت اصلی این نوع از تحلیل اشاره خواهیم کرد:
- تنها بیشتر از یکدهه از عمر ارزهای دیجیتال میگذرد؛ این بدان معناست که نتایج و تحلیلهای تاریخی پیش روی ما که با استفاده از معیارهای کنونی حاصل شدهاند، تاریخ انقضا دارند. بسیاری از تحلیلهایی که هماکنون در دسترس ما قرار دارند به دلیل عمر پایین، در آینده معنادار نخواهند بود و نمیتوان برای مدتزمانی طولانی روی آن حساب باز کرد.
- تحلیلهای آنچین برای آندسته از تریدرهایی که در تایمفریمهای کوتاهمدت فعالیت میکنند، مناسب نیست. تحلیلهای درونزنجیرهای معمولاً با چشماندازی طولانی و بلندمدت ایجاد میشوند و ارزش خاصی برای این بخش از معاملهگران ندارند. البته این جنس از تریدرها میتوانند از تحلیل on-chain به عنوان یک مکمل برای معاملههای خود استفاده کنند.
- بعضی از عوامل همچون روشهای افزایش مقیاسپذیری در شبکههایی همچون بیت کوین و اتریوم باعث میشود که هم دادهها با شفافیت کمتری در دسترس قرار بگیرند و هم میزان تراکنشها در شبکه لایه یک دستخوش تغییرات شود. با وجود این روشها بایستی پیشرفتهای قابل توجهی در مورد دادههای آنها صورت بگیرد و یا دستکم تأثیرشان را بر شبکه لایه یک مورد نظر قرار داد.
تحلیل آنچین: آینه شفاف دنیای تحلیلگران
تحلیل آنچین دقیقاً شبیه به تجزیهوتحلیلهای اصولی اطلاعات یک شرکت است که دادههای مهمی را در مورد یک شبکه بلاک چین ارائه میدهد. تحلیلگران با استفاده از دادههای درونزنجیرهای سعی میکنند تا به بینش درستی از ارزش و کاربرد یک شبکه یا ارز دیجیتال داشته باشند. تحلیلگران بهجای اینکه از ترازنامه،
جریان نقدی، صورتهای درآمد و غیره استفاده کنند، معیارهای تحلیل آنچین را در نظر میگیرند تا به اهدافشان در مورد ارزشگذاریهای مختلف دست پیدا کنند.
درحالیکه دنیای تحلیل آنچین هنوز هم یک حوزه نوظهور در دنیای کریپتوکارنسی محسوب میشود، کاربرد آن در مورد ارزشیابی داراییهای دیجیتال واقعاً چشمگیر است. ما سعی کردیم تا در این مقاله از هلدینگ سیمیا، تمامی نکات، تاریخچهها و معیارهای سنجش تحلیل آنچین را در اختیار شما قرار دهیم.
جمع بندی:
تحلیل درون زنجیرهای یکی از روشهای نوین ارزیابی اطلاعات مالی بازار ارزهای دیجیتال است که به واسطه ذات شفاف بلاکچین به وجود آمده است. این فریمورک تحلیل نوپا هنوز راه زیادی برای پیشرفت دارد اما با این حال توانسته است جای خود را در معادلات ذهنی معاملهگران باز کند. بسیاری از معاملهگران از این روش به عنوان تنها روش و یا به عنوان مکمل روشی دیگر استفاده میکنند. در این مطلب از تفاوت محاسبه نسبتهای آنچین در دو روش حسابداری رایج شبکههای بلاکچینی گفتیم، تاریخچهای مختصر از پیشرفت تحلیل آنچین ارائه کردیم و برخی از محدودیتهای آن را بیان کردیم.
سوالات متداول:
+آیا تحلیل آنچین قابل اعتماد است؟
تحلیل آنچین اطلاعات بسیار مفیدی در اختیار تریدرها قرار میدهد و میتواند مبنای تصمیمگیری باشد اما در بازار ارزهای دیجیتال هیچ چیز قابل اعتماد کامل نیست.
+چه کسی تحلیل آنچین را ابداع کرد؟
اولین شکل تحلیل آنچین، به عنوان “روزهای سکه نابود شده” شناخته میشود که توسط ByteCoin در سال ۲۰۱۱ به عنوان روشی برای مشارکت و بررسی بازار با مشاهده سن بیت کوینهای منتقل شده در یک روز معین ایجاد شد.
+تحلیل آنچین بهتر است یا تحلیل تکنیکال؟
پاسخ به این سوال کاملا بستگی به نیاز شما به عنوان معاملهگر دارد. تحلیل تکنیکال بر قیمت و حجم یک دارایی تمرکز میکند. در مقابل تحلیل زنجیرهای بر استخراج دادهها از وضعیت بلاکچین، مانند الگوهای فعالیت تراکنش، احساسات اجتماعی، یا جریانهای مبادله تمرکز میکند.
+تفاوت تحلیل فاندامنتال با آنچین چیست؟
تحلیل فاندامنتال برای پیشبینی قیمت آتی یک ارز استفاده می شود. در حالی که معیارهای آنچین اطلاعات دقیقتری از کل پروژه و ارز ارائه میدهد که شاید درک آن برای همه ساده نباشد.