سلر نتورک Celer Network یا شبکهی سلر یکی از هیجان انگیزترین پروژههای دنیای رمزارزهاست. این شبکه پلتفرمی لایه دوم است که امکان انجام تراکنشهای سریع، آسان، ایمن و خارج از زنجیره (off-chain) را فراهم میکند. سلر نتورک با هدف انجام عملیات در بسیاری از شبکههای مالی غیرمتمرکز (DeFi) ساخته شده است. کارکرد این شبکه بلاکچینی محدود به اتریوم، پولکادات و بایننس نیست و حتی در حوزهی بازی نیز میتوان از سلر نتورک استفاده کرد. برای پاسخ به سوال ارز دیجیتال سلر نتورک چیست و چه کاربردی در دنیای بلاکچین دارد، با ما در ادامه این مقاله همراه شوید.
فهرست محتوا
اهمیت ایجاد سلر نتورک
اگر کمی با فضای کریپتوکارنسی آشنا باشید میدانید که دنیای رمزارزها با مشکل مقیاسپذیری دست و پنجه نرم میکند. به زبان ساده یعنی معماری سنتی بلاکچین برای حجم زیادی از کاربران طراحی نشده و ظرفیت پذیرش این تعداد کاربر را ندارد. از سال ۲۰۱۷ با افزایش ارزش بیتکوین، افراد زیادی وارد حوزهی رمز ارزها شدند و این مشکل بیشتر نمایان شد. مثلا با محبوبیت بازی کریپتوکیتیز (CryptoKitties) در بلکچین اتریوم و هجوم افراد به آن، شبکه اتریوم قادر به پاسخگویی به این حجم از کاربر نبود و تعداد تراکنشهای تایید نشده در این شبکه به طور تصاعدی افزایش یافت.
بنابراین برای رفع مشکل مقیاسپذیری، پلتفرمهای لایه دوم ایجاد شدند. سلر نتورک یکی از محبوبترین پروژههای لایه دوم است. اما موضوعی که شبکه سلر نتورک را محبوب و منحصر بهفرد کرده این است که سلر علاوه بر پرداخت میتواند قراردادهای هوشمند بیرون زنجیرهای را نیز اجرا کند.
تاریخچه و بنیانگذاران سلر نتورک
شبکه سلر را تیمی قوی از مهندسان باتجربه و متخصص سنگاپوری در سال ۲۰۱۸ راهاندازی کردند. سلر نتورک دارای چهار بنیانگذار است که همگی در مقطع دکترای علوم کامپیوتر از دانشگاههای برتر MIT، برکلی و پرینستون فارق التحصیل شدهاند. سلر نتورک اولین شبکهی عمومی خود را در سال ۲۰۱۹ با نام Cygnus راهاندازی کرد که به کاربران اجازه میداد با حفظ مقیاسپذیری بلادرنگ با یکدیگر تعامل داشته باشند. تیم ارز دیجیتال سلر به شرح زیرند:
مو دانگ (Mo Dong) مدرک دکتری خود را از دانشگاه ایلینوی آمریکا دریافت کرد. دانگ متخصص کاربرد نظریه بازیهای الگوریتمی در طراحی پروتکل و مدرس کورسهای فولاستک اسمارت به دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی است. جوندا لیو (Junda Liu) دیگر بنیانگذاران سلر نتورک است که مدرک دکترای خود را از دانشگاه برکلی دریافت کرد.
لیو سال ۲۰۱۱ به گوگل ملحق شد تا زیرساخت شبکه دیتاسنتر را بسازد و از سال ۲۰۱۴ یکی از اعضای سرویس تلفن همراه Project Fi بود. شیائوژو لی (Xiaozhou Li) دیگر بنیانگذار شبکه سلر نتورک است که در دانشگاه پرینستون تحصیل کرده است. چینگ کای لیانگ (Qingkai Liang) نیز چهارمین بنیانگذار شبکه سلر دارای مدرک دکترای را از دانشگاه MIT است.
سلر نتورک چیست و چگونه کار میکند؟
پروتکل سلر نتورک (Celer Network) پروتکل لایه دومی است که با هدف بهبود مقیاسپذیری، تعاملپذیری و نقدینگی بلاک چینهای مختلف طراحی شده است. تخصص این شبکه در انجام تراکنشهای پرداخت و پیادهسازی قراردادهای هوشمند بهشکلی برونزنجیرهای، سریع و ارزان است.
توسعهدهندگان اپلیکیشنهای غیرمتمرکز میتوانند محصولات خود را روی این پروتکل لایه دوم و مقیاسپذیر اجرا کنند و از ابزارها و عملکردهای لازم برای رفع برخی از بزرگترین مشکلات فعلی پلتفرمهای قراردادهای هوشمند برخوردار شوند.
تراکنشهای خارج از زنجیره شبکه سلر با کارمزد صفر و سرعتی ۱۰۰هزار برابر تراکنشهای لایه اول بلاک چین، بهترین شرایط را برای انجام تراکنشهای خُرد و متعدد روزمره فراهم میکنند. جالب است بدانید واژه «Celer» در زبان لاتین بهمعنای «سرعت» است.
علاوهبراین، سلر نتورک تعامل و انتقال داراییها را بین زنجیرههای مختلف ممکن میکند تا کاربران این شبکه در پلتفرمی واحد و ایمن به توکنها، محصولات دیفای، داراییهای گیمفای و راهحلهای حفظ حریم خصوصی در چندین زنجیره مختلف دسترسی داشته باشند. این درحالی است که توان عملیاتی این شبکه ۱۵برابر بیشتر از راهحلهای پیشرفته دیگر برای بهبود مقیاسپذیری است.
سلر نتورک محدود به یک بلاک چین نیست و از چندین پلتفرم بلاک چینی مختلف همچون اتریوم، پولکادات، نئو (NEO)، موبی (Mobi)، دیفینیتی (DFINITY) و سایر بلاک چینهای سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM) پشتیبانی میکند. گفتنی است این شبکه با استفاده از فناوریهای مختلف و راهکارهای طبقهبندیشده نقدینگی بهینه را نیز در این زنجیرهها فراهم میکند. در بخشهای بعدی، جزئیات بیشتری درخصوص فناوریهای سلر نتورک میخوانیم.
نحوه عملکرد سلر نتورک
معماری سلر نتورک cStack نام دارد و بهمنظور سودآوری بیشتر، سرعت بالاتر، رفع مشکلات ناشی از ازدحام و مقیاسپذیری ایجاد شده است. cStack متشکل از چهار لایه است که در ادامهی به هرکدام میپردازیم:
لایهی cChannel: مسئول تعامل با بلاک چین به شمار میرود. شبکههای خصوصی روی لایهی cChannel کار میکنند. تمام کانالهای دولتی و زنجیرههای جانبی شبکه سلر نیز در این لایه فعالند. لایه eChannel اجرای برنامههای بازی، صرافیها، پلتفرمهای بیمه و دیگر برنامههای کاربردی را روی سلر ممکن میکند.
لایهی cRoute: لایهی میانی بلاکچین سلر است. این لایه برای اپلیکیشنهای غیرمتمرکز و مقیاسپذیر بسیار ضروری است. لایهی cRoute سرعت و حجم تراکنشها را در ثانیه هدایت و تسهیل میکند تا سیستم روان و کارآمد به فعالیتش ادامه دهد.
لایهی cOS: بالاترین لایهی شبکه سلر لایهی cOS نام دارد. این لایه بهصورت مستقیم اپلیکیشنهای غیرمتمرکز را در شبکه میسازد. تمامی چهارچوب توسعهای که از DApps پشتیبانی میکند در لایهی cOS قرار دارد. در واقع این هسته اصلی شبکه است که وظیفهی گردش کار را بر عهده دارد.
لایهی cApps: لایهی اپلیکیشن اکوسیستمی است که برای مقیاسبندی و حفظ حریم خصوصی کاربر استفاده میشود.
اهداف شبکه سلر
هدف اصلی سلر رسیدگی و پاسخگویی به مسائل حیاتی در دنیای ارزهای دیجیتال است. گسترش مقیاسپذیری شبکه های بلاکچنین امروزی بهمنظور افزایش دامنه کاربری آن از حمله این اهداف محسوب می شود.
بهدلیل سیستمهای موجود در بلاکچین، وظیفه هر نود (node) بررسی فرآیند معاملات است. موضوعی که نقش بسزایی در کاهش سرعت معاملات دارد.
راهحلی که رمز ارز سلر ارائه میدهد این است که مدل اجماع درونزنجیرهای بهعنوان آخرین گزینه مدنظر باشد. این حالتی است که تکنیکهای مقیاسبندی خارج از زنجیره را در اولویت قرار میدهد این سیستمها بر پایه سیستمهای توزیعشده مقیاسپذیر با عملکردهای متقابل و مستقل بر روی گرههای متنوع طراحی و ابداع شدهاند. این مقیاس خارج از زنجیره در شبکه سلر باید به نحوی باشد که هر دو طرف را قادر ساخته تا قراردادها را به صورت محلی، یعنی در بین خود به جای بلاکچین جهانی اجرا کنند.
هدف توسعهدهندگان سلر ارائه معاملات با حجم بالا و سرعت قابلقبول است. رشد و افزایش تعداد نودهای متصل باعث شده تا توان تولید شبکه بهصورت خطی افزایش پیدا کند. طراحان سلر بر این عقیده هستند که در نهایت راهحل ارائهشده توسط آنها باید به یک اکوسیستم غیرمتمرکز که از کاربران، رایانهها، دستگاههای تلفن همراه و اینترنت تشیکل شده تبدیل شود. به این ترتیب تمامی آنها از توانایی تبادل کارآمد و سریع دادهها و ارزشهادر یک سیستم مشابه اینترنت برخوردار هستند.
قابلیت مقیاسپذیری خارج از زنجیره در شبکه بلاکچین سلر نه تنها سبب افزایش حجم معاملات در این شبکه شده بلکه امنیت بیشتری را هم فراهم میکند. این مقیاسگذاری تنها تکنیکی برای بهبود عملکرد شبکه سلر درنظر گرفته نشده، بلکه از آن تحت عنوان فناوری یاد شده که باید برای استقرار برنامههای غیرمتمرکز (dAPP) بهکار گرفته شود. این برنامهها دارای مالکیت مرکزی نبوده و از جمله برترین ویژگی آنها این است که کسی نمیتواند آنها را تخریب و یا خاموش کنند. این تا حدی است که این اپلیکیشنها بهعنوان جدیدترین و مدرنترین نرمافزارها در این حوزه قلمداد می شوند.
عمده معاملات انجامشده در شبکه سلر، تنها بوسیله شرکتکنندگان این معاملات پردازش میشود. دلیل این امر هم این است تا زمینه ایجاد حریم خصوصی مطلبوب تری را برای کاربران فراهم کند، چراکه با همه معاملات تحت شرایط مختلف رفتار عمومی نخواهد شد.
محصولات Celer Network
سلر نتورک محصولات مختلفی را برای حل چالشهای مختلف دنیای کریپتو ارائه میکند. دو محصول مهم سلر، cBridge و Layer2.Finance نام دارند که به اختصار هر یک را توضیح خواهیم داد:
۱. cBridge
سلر نسخهی اصلی cBridge را در ماه جولای ۲۰۲۱ عرضه کرد. cBridge پلی تعاملی برای حل مشکلات ناشی از توسعهی چندزنجیرهای (multi-chain) است. با پیشروی توسعهی چندزنجیرهای مبادلات، توان عملیاتی و امنیت دچار تاخیر شدند. پیشرفتهای یاد شده شامل انواع مختلفی از پلتفرمهای لایه اول مانند شبکهی اتریوم و لایهی دوم مانند پلتفرمهای مقیاسپذیر هستند. در واقع با توسعهی چندزنجیرهای حجم معامله داراییها بیشتر، گرانتر و سرعت انتقالشان آهستهتر میشود.
cBridge مشکلات ذکر شده را با ارائهی شبکهای ارزان و سریع بین بلاکچینهای لایهی اول، زنجیرههای جانبی، پلتفرمهای لایهی دوم و رول آپها برطرف میکند. طبق ادعای شبکهی سلر، این عملیات با استفاده از cBridge تا یک میلیون بار سریعتر انجام میشود. در حال حاضر cBridge از بلاکچینهای محبوبی همچون اتریوم، بایننس، پالیگان (ماتیک) و آوالانچ پشتیبانی میکند. البته به این نکته نیز توجه کنید که در حال حاضر cBridge فقط امکان انتقال استیبل کوینهایی مانند DAI، USDC و USDT را فراهم کرده است.
۲. Layer2.Finance
این محصول سلر، از طریق رول آپها به کاربران این امکان را میدهد تا بدون هزینه تراکنش بالا به شبکهی غیرمتمرکز اتریوم دسترسی داشته باشند. در این محصول کاربران میتوانند بازدهی خود را به حداکثر رسانده و هزینه تراکنشهای خود را را پایین نگه دارند. علاوهبر این، کاربران میتوانند دارایی خود را بین پروتکلهای اصلی DeFi مانند Aave) AAVE ،(Compound) COMP) و Curve) CRV) جابهجا کنند.در حال حاضر Layer2.Finance فقط از شبکه اصلی اتریوم و واریز و برداشت استیبلکوین ها پشتیبانی میکند. کاربران میتوانند استیبل کوینهای خود را به پروتکلهای غیرمتمرکز موجود واریز و در ازای آن پاداش دریافت کنند.
نکتهی مهم دربارهی Layer2.Finance این است که برخلاف سایر راهکارهای لایهی دوم، به دنبال جلوگیری از تقسیم نقدینگی است. تقسیم نقدینگی به وجوهی اشاره دارد که در بلاک چینها و لایههای مختلف ذخیره میشوند. نتیجهی تقسیم نقدینگی این است که اپلیکیشنهای غیرمتمرکز نمیتوانند به آنها دسترسی داشته باشند. پلتفرم Layer2.Finance این مشکل را حل کرده تا کاربران بتوانند سرمایه خود را در لایههای مختلف دیفای انتقال دهند و با استفاده از یک بستر یکپارچه آن را مدیریت کنند. البته درصورت استفاده از پلتفرم Layer2.Finance زمان داد و ستد سرمایهی کاربران کند میشود؛ چرا که پلتفرم باید تراکنشها را بهصورت دستهای انجام دهد تا انرژی کمتری مصرف کند.
مزایای شبکه سلر نتورک
همانطور که تاکنون متوجه شدید سلر نتورک یک سیستم شبکهای است نه یک بلاک چین مجزا. در واقع این پلتفرم روی بلاک چینهای موجود اجرا میشود. چهار لایهای که معماری شبکه سلر نتورک را تشکیل میدهند بهطور مساوی تقسیم شدهاند تا مزیتهای زیر را برای کاربران این شبکه مهیا کنند:
- کاهش دههزار برابری تاخیر تراکنشها
- کاهش صد برابری کارمزد برای پرداختهای خرد در اتریوم در مقایسه با تراکنش مستقیم روی اتریوم
- کارمزد صفر در قراردادهای هوشمند خارج از زنجیره (off-chain)
- ارائهی مقیاسپذیری هوشمند (با پیوستن گرههای اضافی مقیاس پذیر)
- الگوریتم مسیریابی بهینه برای تراکنشها
- پشتیبانی از بلاک چینهای مختلف
معایب شبکه سلر نتورک
همانطور در ابتدای مطلب گفتیم علت پیدایش شبکه سلر نبود مقیاسپذیری در پلتفرمهای لایه اول بود. شبکه سلر در لایه دوم عرضه شد تا مشکل مقیاسپذیری را حل کند. اما موضوع این است که مسئلهی مقیاسپذیری مشکل تازهای نیست و مدتی طولانیست که نقص جدی پلتفرمهای لایه اول بهشمار میرود. بنابراین بزرگترین خطری که سلر نتورک تهدید میکند، وجود رقیبان قدرتمند است.
بزرگترین رقیب شبکه سلر، شبکه لایتینگ (Lightning Network) است که با نام اختصاری LN شناخته میشود. شبکهی لایتینگ نیز برای حل مشکل مقیاسپذیری روی لایهی دوم شبکهی بیت کوین ساخته شده است. لایتینگ نتورک نیز راهکاری برون زنجیرهای برای حل این مسئله ارائه داده و حدود ۴۰۰۰ گره، ۳۲۳۰۰ کانال و بیشتر از ۳.۱ میلیون دلار ظرفیت دارد.
ارز CELER چیست؟
ارز سلر (CELR)، توکن بومی شبکه سلر است. حداکثر ۱۰ میلیارد از این ارز عرضه خواهد شد و در حال حاضر ۶.۵۲ میلیارد سلر در گردش است. CELR یک توکن ERC20 است که در بستر بلاکچین اتریوم ساخته شده است. در حال حاضر هر سلر ارزشی معادل ۰.۰۲۶ دلار را دارد.
سلر با هدف ایجاد انگیزه برای ارائهی نقدینگی پایدار و بهبود اتصال شبکه سلر به شبکه نگهبان وضعیت (SNG) معرفی شد. از سلر برای پرداخت هزینه خدمات به ارائه دهندگان خدمات خارج از زنجیره (off-chain) میتوان استفاده کرد. همچنین سلر را میتوان در ازای دریافت پاداشهای زنجیره جانبی و کارمزدها در شبکهی SNG استیک کرد. شبکه نگهبان وضعیت (SGN)، یک زنجیره جانبی کارآمد و مقیاسپذیر است که خدمات بسیار قابل اعتماد و غیرمتمرکزی را برای از بین بردن خطرات امنیتی ارائه میدهد.
بد نیست است بدانید تیم ارز دیجیتال سلر محدود به بنیانگذارانش نیست و بعدها مهندسان و متخصصان زیادی به عنوان توسعهدهنده در این پروژهمشغول به کار شدند و در حال حاضر این شبکه ۱۶ نیروی متخصص تماموقت دارد.
عرضه اولیه ارز دیجیتال سلر
دور اول عرضه اولیه (ICO) ارز سلر ۱۹ تا ۲۴ ماه مارس ۲۰۱۹ انجام شد. در دور اول هر ارز Celer با قیمت ۰.۰۰۶۵ دلار عرضه شد. سرمایهگذاران فقط میتوانستند حداکثر ۱۵۰۰ دلار ارز سلر خریداری کنند و توکنها دو هفته پس از فروش، به سرمایهگذاران داده شد.
آینده ارز دیجیتال سلر (CELR)
تحلیلگران و متخصصان پیشبینی میکنند ارز سلر روندی صعودی داشته باشد و تا سال ۲۰۳۰ به بالاترین سطح خود یعنی خود ۵.۷۱ دلار برسد. البته همانطور که میدانید پیشبینیها بر اساس الگوریتمهای هوش مصنوعی صورت میگیرد و ممکن است بازار رفتار دیگری را نشان داده و قیمت ارز نزولی شود.
کسب درآمد با ارز سلر
برای کسب درآمد از طریق ارز سلر دو راه پیشنهاد میشود. یکی استیک کردن (staking) و دیگری استفاده از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (play and earn).
استیک ارز Celer
در ادامه کاربردهای Celer و روشهایی که میتوان با استفاده از آنها به استیک ارز Celer پرداخت میپردازیم:
شبکه نگهبان وضعیت (SGN)
در پلتفرم سلر یک زنجیرهای جانبی به نام شبکه نگهبان وضعیت یا SGN وجود دارد. شما با نگهداری توکنهای سلر خود در این زنجیرهی جانبی میتوانید پاداش دریافت کنید. اگر خاطرتان باشد گفتیم SGN زنجیرهای مقیاسپذیر و با کارایی بالاست که برای حذف خطرات امنیتی، خدمات غیرمتمرکز ارائه میدهد. این زنجیره را با نام زنجیرهی جانبی برج مراقبت (watchtower sidechain) هم میشناسند. SGN به کاربران اجازه میدهد وضعیت خود را قبل از آفلاین شدن ارسال کنند تا برای بازهی زمانی مشخصی محافظت شود. سرویس SGN رایگان نیست و کاربران باید برای آن هزینه پرداخت کنند. دارندگان ارز سلر میتوانند توکنهای خود را در ازای محافظت از کاربران آفلاین استیک (شرطبندی) و کارمزد تراکنش دریافت کنند..
مزایده پشتوانهی نقدینگی (LiBA)
روش دوم استیکینگ ارز سلر Liquidity backing auction است. LiBA به کاربران آف چین اجازه میدهد درخواست نقدینگی ارائه دهند. به این صورت که با رتبهبندی وام دهندگان بر اساس میزان نقدینگی، به آنها سود میدهد.
اثبات نقدینگی (PoLC)
سومین روش استیک سلر استفاده Proof of liquidity است. اثبات نقدینگی یا PoLC فرآیند استخراج مجازی است که نقدینگی را برای اکوسیستم خارج از زنجیره (Off-Chain) فراهم میکند. کاربران در فرایند اثبات نقدینگی توکنهای سلر خود را استیک کرده و با این عمل پاداش دریافت میکنند.
بنابراین با سه روش فرایند اثبات نقدینگی (PoLC)، پشتوانهی نقدینگی سلر (LiBA) و نگهبانی وضعیت (SGN) میتوانید استیک و کسب درآمد کنید.
کیف پولهای ارز سلر
همانطور که گفتیم سلر نتورک در بستر اتریوم و شبکه ERC20 ایجاد شده است؛ بنابراین از تمامی کیف پولهایی که از شبکه اتریوم پشتیبانی کنند میتوان برای نگهداری و مدیریت ارز Celer استفاده کرد. بهترین گزینههای کیف پول سلر عبارتاند از:
- تراست والت (Trust Wallet)
- مای اتر ولت (MyEtherWallet)
- اتمیک والت (Atomic Wallet)
- کیف پول سختافزاری لجر (Ledger)
سلر نتورک و آیندهای جذاب در جهان کریپتو
در این مقاله بررسی کردیم که سلر نتورک چیست و چه کاربردهایی دارد و چه اهدافی را دنبال میکند. فارغ از ویژگیهای فنی و در یک کلام، سلر نتورک اینجاست تا به تعاملپذیری و مقیاسپذیری بلاک چینها کمک کند. همه ما میدانیم که این دو ویژگی (تعاملپذیری و مقیاسپذیری) تا چه حد برای افزایش پذیرش بلاک چینها مهم هستند.
سوالات متداول:
+سلر نتورک چیست؟
سلر نتورک پروتکل لایه دومی است که با هدف بهبود مقیاسپذیری و تعاملپذیری بلاک چینهای مختلف کار میکند. این پروتکل با انتقال تراکنشها به خارج از زنجیره اصلی، از بار ترافیک لایههای اول بلاک چینها میکاهد.
+سلر نتورک چگونه به مقیاسپذیری دست پیدا میکند؟
شبکه سلر ترکیبی از روشهای مختلف از جمله فناوریهای کانال وضعیت، زنجیرههای جانبی و رولآپها را به کار میگیرد تا بیشترین میزان مقیاسپذیری و پردازش موازی را برای زنجیرههای مختلف دسترسپذیر کند.
+سلر نتورک چه کاربردهایی دارد؟
شبکه سلر میتواند ابزاری برای انجام پرداختهای خُرد با کارمزد صفر و سرعت بسیار بالا باشد.
+شبکه Celer با چه بلاک چینی سازگار است؟
سلر نتورک با چندین شبکه بلاک چینی از جمله اتریوم و زنجیره هوشمند بایننس سازگاری دارد و از بسیاری زنجیرههای سازگار با ماشین مجازی اتریوم پشتیبانی میکند.
+کیف پولهای توکن CELR چه مواردی هستند؟
از همه کیف پولهای سازگار با استاندارد توکن ERC20 و BEP20 میتوانیم برای نگهداری و انتقال توکنهای سلر استفاده کنیم.