یکی از جذابترین پروژههای دنیای ارزهای دیجیتال، پروژه اوشن پروتکل (ocean protocol) است که ایده جدیدی را در خدمت کاربران رمزارزها به اجرا درآورده است. همانطور که میدانید، ما در عصر انفجار اطلاعات هستیم و امروزه اطلاعات (Data)، گرانترین دارایی در دنیا هستند. به همین دلیل، خرید و فروش دادهها به عنوان یک دارایی، ایده فوق العاده جذابی به نظر میرسید. بنیانگذاران شبکه اوشن پروتکل با الهام از این نیاز، دست به ایجاد شبکهای برای فروش دادهها در قالب توکن زدهاند. اگر کنجکاو هستید که بدانید، اوشن پروتکل چیست و چطور دادههای ارزشمند را به یک ثروت قابل معامله تبدیل کرده است؛ تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
اوشن پروتکل (OCEAN Protocol) چیست؟
در پاسخ به این سوال که اوشن پروتکل چیست، باید به سال ۲۰۱۷، باز گردیم؛ زمانی که بنیانگذاران این شبکه تصمیم گرفتند، به کسب درآمد از طریق خرید و فروش دادهها به عنوان یک دارایی بپردازند. مدل کار اوشن پروتکل، بر اساس نشانهگذاری دادهها است. در این پروژه، برای ارتباط بین کاربران و دادههای ارزشمند، یک توکن با نام OCEANبر اساس استاندارد ERC-20 ایجاد شده است. با این کار، کاربران میتوانند به راحتی و با خرید توکن به داده مورد نظر دسترسی پیدا کنند.
اوشن پروتکل سعی میکند تا در نقش یک پل ارتباطی بین DeFi و صنعت دادههای بسیار ارزشمند، فعالیت کند. همه کاربران در این سیستم میتوانند در امنیت بسیار بالا، دادههای خود را در معرض فروش قرار دهند. این یعنی اوشن پروتکل از فناوری بلاکچین برای ارتقا بازار دادهها استفاده میکند. مکانیزمی که اوشن پروتکل به وجود آورده، میتواند بر اساس ارزشگذاری، دادههای کم اهمیت را از دادههای گرانقیمتتر جدا کند.
نحوه عملکرد
در اوشن پروتکل، صاحبان اطلاعات به عنوان ارائهدهندگان این داراییهای ارزشمند، توکنهایی را برای دادهها تعریف میکنند. به این توکنها اصطلاحا دیتا توکن (Data Token) گفته میشود. مصرفکنندگان اطلاعات، برای دسترسی به دادهها باید دیتا توکن خرج کنند.
برای مثال، یک متقاضی داده، برای دسترسی به بخشی از دادهها، ۱ واحد دیتا توکن را به یک صاحب داده ارسال میکند. به دنبال آن، ارائه دهنده داده نیز دسترسی را برای آن کاربر باز خواهد کرد. صاحبان اطلاعات میتوانند یا خودشان برای دادهها قیمت تعیین کنند و یا قیمت آن را به فرایند خودکار تعیین قیمت بسپارند. در این فرایند، دیتا توکنها در یک بازار ویژه به نام اوشن مارکت (OCEAN MARKET)، فهرست شده و در دسترس کاربران است.
همچنین دارندگان دادهها میتوانند توکنهای OCEAN خود را در یک استخر نقدینگی ذخیره کرده و مدیریت کنند. با این کار به آنها سود داده میشود. البته توجه داشته باشید، قرار نیست خود دادهها روی بلاکچین ذخیره شوند؛ بلکه کنترل دسترسی دادهها روی بلاکچین تعریف میشود.
کاربرد ارز دیجیتال اوشن پروتکل چیست؟
با اوشن پروتکل و هدف آن آشنا شدیم؛ اما اکنون باید دید کاربرد ویژه ارز دیجیتال اوشن پروتکل چیست؟ ویژگی منحصر به فرد اوشن برای توکن سازی دادهها، کاربران را قادر میسازد تا با استفاده از فرایندهایی بسیار ایمن، از خرید و فروش اطلاعات درآمد کسب کنند. با کمک Ocean Protocol، بسیاری از دانشمندان و پژوهشگران میتوانند به انبوهی از اطلاعات که بسیار سخت و پرهزینه پیدا میشوند، دسترسی داشته باشند.
علاوه بر این، بازار دادههای اوشن، کمک زیادی به پیشرفت صنعت هوش مصنوعی کرده است. این موضوع به تجربه شرکت اوشن پروتکل در فعالیتهای مرتبط با هوش مصنوعی نیز برمیگردد.
پایهگذاران OCEAN Protocol چه کسانی هستند؟
سال ۲۰۱۷، نقطه آغاز پروژه اوشن پروتکل است. برای آشنایی با رمزارز OCEAN، بهتر است با بنیانگذاران این شبکه هم آشنا شویم. بروس پون (Bruse Pon) و ترند مک کانهی (Trend McConaghy)، بنیانگذاران اصلی این پروژه هستند. بروس پون، یکی از پژوهشگران با سابقه در زمینه هوش مصنوعی است. وی پیش از اوشن پروتکل، شرکت Avantalionرا تاسیس کرده بود. Avantalion، یکی از بزرگترین شرکتها در زمینه ساخت و ساز بانکها در دنیا است.
مک کانهی نیز، دارای مدرک دکترای هوش مصنوعی است. وی در این زمینه کتابهای زیادی به نگارش درآورده است. مک کانهی تا پیش از تاسیس اوشن پروتکل، در استارتآپهای ADA و Solidoفعالیت میکرد. محور فعالیتهای وی، هوش مصنوعی بود.
سایر افراد تیم اوشن پروتکل شامل Razvan Olteanu و Cristina Pon به همراه ۳۵ نفر از مشاورین متخصص در زمینه هوش مصنوعی و کلان داده (Big Data) است. اوشن پروتکل زیر نظر یک سازمان خصوصی در سنگاپور مدیریت میشود.
مزیت رقابتی اوشن پروتکل چیست؟
جالب است بدانید که ایده اصلی OCEAN بسیار بکر و منحصر به فرد است و تا پیش از این، کسی از ایده دیتا توکنها برای فروش اطلاعات استفاده نکرده بود. این خود به عنوان یک مزیت رقابتی محسوب میشود. این روش نه تنها برای دارندگان دادهها سودآوری میکند؛ بلکه به جریان آزاد اطلاعات نیز کمک زیادی نموده است. امکان خرید دادهها از طریق دیتا توکنها، اطلاعات را دسترسپذیرتر میکند. این یعنی هرکسی میتواند در بازار آزاد امکان استفاده از دادههایی که در دسترس عموم نیستند را کسب کند.
نکته جالب در استفاده از OCEAN این است که در این پروژه دیتا توکنهای مبتنی بر Erc20 را میتوان در کیف پولهای Erc20 ذخیره کرد و همچنین از صرافیهای کریپتویی به عنوان بازار دادههای ارزشمند استفاده نمود.
چرا اوشن پروتکل ارزشمند است؟
ارزشمندی اوشن پروتکل به ارزشمندی دادهها و اطلاعات برمیگردد. در واقع علت ارزشمندی این پروژه به علت کاربرد ویژه آن است. از آنجا که روزبهروز به ارزش اطلاعات و پایگاه دادهها افزوده می شود، نقش اوشن پروتکل به عنوان رابط دنیای بلاکچین با دادهها نیز بیشتر خواهد شد.
چند نکته جالب درباره اوشن پروتکل
- اگر شما بخواهید دادههایی را در اوشن پروتکل برای فروش قرار دهید، اوشن پروتکل برای آن دادهها یک لینک رمزنگاری شده را به شما میدهد. این یعنی دادههای شما در آن لینک ذخیره شدهاند؛ بنابراین اطلاعات در خود اوشن پروتکل ذخیره نمیشوند بلکه اوشن پروتکل، تنها از لینک دسترسی به آنها مراقبت میکند. باز کردن این لینک هم تنها برای کاربرانی ممکن است که هزینه آن را بپردازند.
- تمام اطلاعات از جمله نام صاحب دادهها، نام کسانی که دادهها در دسترس آنها قرار گرفته و… در اوشن پروتکل ثبت میشوند؛ بنابراین مسئولیت نگهداری از دسترسی به دادهها وظیفه اوشن پروتکل است.
آموزش خرید و فروش داده در پلتفرم اوشن پروتکل
همانطور که قبلتر به آن اشاره کردیم، «اوشن مارکت» به عنوان یک بازار برای خرید و فروش داده با استفاده از توکن اوشن عمل میکند. شما میتوانید نرم افزار Ocean Market را دانلود کنید. اگر دادههایی برای فروش دارید؛ میتوانید به قسمت «انتشار» در نرم افزار وارد شوید. در این نرم افزار شما میتوانید دادههای خود را از سیستم به اپلیکیشن اوشن مارکت انتقال داده و برای آنها قیمت معین کنید.
اگر قصد خرید داده از طریق اوشن مارکت دارید؛ باید ابتدا کیفپول ارز دیجیتال خود را به اوشن مارکت متصل کنید. تمام کیف پول های اوشن پروتکل به راحتی به این سیستم متصل میشوند. با این کار میتوانید با استفاده از دارایی ارز دیجیتال خود، به دادههای موردنیاز خود دسترسی داشته باشید.
دارندگان توکن اوشن میتوانند توکنهای خود را در استخرهای نقدینگی (پشتیبانی شده توسط AMM) قفل کنند. با هر بار استفاده از استخر توکن، به تامین کنندگان نقدینگی، پاداش داده میشود.
نحوه انتخاب کیف پول مناسب
دارایی OCEAN را میتوان در هر کدام از کیف پول های اوشن پروتکل مبتنی بر استاندارد Erc20 قفل کرد. در انتخاب کیف پول به این نکته توجه کنید که قرار است از آن چه استفادهای داشته باشید و چه اندازه دارایی برای ذخیره کردن دارید؟ امروزه کیف پولهای مختلفی وجود دارند که میتوانید از آنها برای ذخیره توکن اوشن استفاده کنید.
کیف پولهای سخت افزاری
این نوع کیف پولها از امنیت بسیار بالایی برخوردارند. کیف پولهای سخت افزاری به صورت آفلاین کار میکنند. البته نحوه کار با آنها کمی پیچیده است و قیمت بالایی دارند. به هر حال این کیف پولها که با نام «کیف پولهای سرد» شناخته میشوند، گزینههای مطلوبی برای ذخیره اوشن پروتکل هستند. از جمله این کیف پولها میتوان به «ترزور» (Trezor) و «لجر» (Ledger) اشاره کرد.
کیف پولهای نرم افزاری
کیف پولهای نرم افزاری، ارزان و در دسترس هستند. شما میتوانید به راحتی نرم افزار آنها را دانلود کرده و استفاده کنید. این نرم افزارها یک کد بازیابی به شما میدهند که تنها در اختیار شما خواهد بود. اگرچه امنیت این نوع ولت (Wallet) کمتر از نوع سخت افزاری است؛ اما رایگان بودن و در دسترس بودن، آن را بسیار محبوب کرده است. شما میتوانید از ولتهای نرم افزاری همچون تراست (Trust Wallet)و متامسک (MetaMask) استفاده کنید.
کیف پول های آنلاین
این کیف پولها در بستر وب فعالیت میکنند. استفاده از این ولت ها رایگان بوده و بسیار راحت است. شما میتوانید با دستگاههای مختلفی مثل گوشی یا لپتاپ به آنها متصل شوید. این ولتها امنیت کمتری نسبت به گزینههای نرمافزاری و سختافزاری دارند. اگر قصد دارید OCEAN های خود را در ولتهای معتبری ذخیره کنید، این میتواند گزینه آخر محسوب شود. بهتر است اگر مقدار کمی ارز دیجیتال دارید، روی این نوع ولتها به عنوان یک گزینه فکر کنید.
استیکینگ اوشن پروتکل
خبر بسیار خوب این است که اوشن پروتکل قابلیت استیکینگ(Staking) نیز دارد. کاربرانی که دارای توکن اوشن هستند میتوانند سهم مقداری از دادهها در فروشگاه اوشن (OCEAN MARKET) را از آن خود کنند. با این کار، نقش ویژهای در خرید و فروش بیشتر دادهها خواهند داشت. با این کار، هر سهامدار، به یک صاحب داده و تامین کننده نقدینگی استخرها تبدیل خواهد شد. این یعنی در سود ناشی از کارمزد تراکنشها سهیم خواهد بود.
بازار اوشن چیست؟
بازار اوشن (Ocean marketplace) به عنوان یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) عمل میکند و به کاربران امکان خرید و فروش، استیکینگ و حتی ایجاد یک فورک شخصی در زنجیره را میدهد. دادهها توسط ارائه دهندگان اولیه منتشر خواهند شد. هنگامی که ارائه دهنده دادهای را منتشر میکند، به یک مجموعه داده با توکن خاص (دیتا توکن) تبدیل میشود. یک ارائهدهنده میتواند قیمت ثابتی را تعیین کند، در غیر این صورت دیتاتوکن بهطور خودکار ارزشگذاری میشود. کشف ارزش دیتا توکن توسط بازارساز خودکار (AMM) ارائه شده توسط بالانسر (Balancer) انجام میشود. ارائهدهندگان میتوانند دادههای خود را به دو روش در بازار داده اوشن به فروش برسانند.
- فروش دادهها به صورت بسته: یک ارائهدهنده داده ممکن است دادههای زیادی داشته باشد که برای افراد دیگر مفید است. او میتواند این داده را با نرخ پیشنهادی خود آپلود و در پلتفرم اوشن به فروش بگذارد.
- فروش دادهها به صورت باز: در این روش ارائه دهندگان میتوانند با ویرایش و اصلاح جزئیات یا ارتقاء عمومی دادههای موجود، ارزش افزوده ایجاد کنند و دادهها را در پروتکل اوشن بفروش بگذارند.
علاوه بر این کاربران میتوانند با استیکینگ به یک تامین کننده نقدینگی در این بازار تبدیل شوند. این سیستم از استخرهای نقدینگی استفاده میکند تا امکان تسویه معاملات مبتنی بر قراردادهای هوشمند را فراهم کند. اخیرا اوشن، پروتکل جدید GAIA X را با ویژگیهای منحصر به فردی معرفی کرده تا بازاری باز، شفاف و غیرمتمرکز را برای کاربران فراهم کند. به طور کلی ویژگیهای منحصر به فرد بازار اوشن عبارتند از:
- کسب سود
- کشف قیمت خودکار
- قابلیت تعامل کاربران
- حفظ حریم خصوصی
- کیف پول Web 3.0
صرافیهای پشتیبانی کننده اوشن مارکت
از جمله صرافیهایی که در اوشن مارکت فعالیت میکنند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- VCC
- KuCoin
- Gate io
- Uniswap
- Bittrex
- Balancer
همکاران اوشن پروتکل
اوشن پروتکل، همچون سایر پروژههای معتبر بازار ارز دیجیتال، دارای همکاران و سرمایهگذاران قدرتمندی است. این شرکت با مجموعههایی همچون چین لینک، Raven Protocol، UTR، DATARELLA و DeCentre در حال همکاری است. علاوه بر اینها، قرارداد همکاری با شرکت «مرسدس بنز» (Mercedes Benz) نیز بسته شده است. البته این تنها بخشی از کمپانیهایی است که در اینجا به آنها اشاره شده است.
ارز دیجیتال اوشن پروتکل
ارز دیجیتال اوشن پروتکل با نماد Oceanیک توکن بومی شبکه اوشن پروتکل است که به عنوان سوخت یا Gas عمل میکند. هدف اوشن توکن، تلفیق دو دانش هوش مصنوعی و بلاکچین بوده است تا از آن طریق به ارزشمندی و دسترس پذیری هرچه بیشتر اطلاعات کمک کرده باشد.
در زمان نگارش این مقاله، اوشن پروتکل با قیمت ۰٫۱۶ دلار در بازار معامله میشود. حجم معاملات روزانه این رمزارز نیز حدودا برابر با ۲۴ میلیون دلار است. اوشن پروتکل با ۶۱۳ میلیون سکه در گردش، جایگاه ۱۸۵ در بین ارزهای دیجیتال داراست. بیشترین قیمتی که توکن اوشن داشته است، ۱/۹۳ دلار بوده است.
وایت پیپر پروتکل اوشن
وایت پیپر اوشن پروتکل (Tools for the Web3 Data Economy) در ۹ دسامبر ۲۰۲۰ در ۴۴ صفحه منتشر شد. این سند هدف خود را فرصت برابر دسترسی به اطلاعات و کسب درآمد از دادهها تشریح میکند. طبق این سند، پروتکل اوشن با ایجاد ابزارهای ساده انتشار اطلاعات و دسترسی به دادهها به صورت nft datatokens اهداف خود را دنبال میکند. توکنها با کیف پولهای ERC-20، صرافیها، DAO و موارد دیگر تعامل دارند.
این ابزارها برای رشد ارز دیجیتال اوشن پروتکل، در یک اکوسیستم گسترده ترکیب شدهاند. برنامه Data Farming از طریق پاداش، کاربران را به ارائه داده تشویق میکند. OceanDAO بودجه توسعه نرمافزار را تامین میکند و با درآمد حاصل از برنامهها و خدمات، بودجه پاداشهای شبکه و بنیاد پروتکل اوشن تأمین میشود.
پروتکل اوشن ابزارهای زیر را برای بازارهای داده فراهم میکند:
- کدهای سالیدیتی قابل اجرا بر روی شبکه اصلی اتریوم
- کتابخانههای پایتون و جاوا اسکریپت
- یک برنامه وب برای دادههای جامعه اوشن
اجزای اکوسیستم اوشن
اکوسیستم اوشن متشکل از توسعهدهندگان، کاربران، پلتفرم DeFi، بازار اوشن، توکنهای اوشن، OceanDAO، تیم سازنده و متخصصان داده است. اجزای اصلی این سیستم عبارتند از:
- ارائه دهندگانی که مجموعه داده را ساخته و میفروشند.
- مصرف کنندگانی که مجموعههای داده را خریداری و بازخرید میکنند.
- بازاری که ارائه دهنده و مصرف کننده را به هم مرتبط میکند.
- برنامههای سفارشی بر پایه قراردادهای هوشمند که بوسیله آن میتوان دادهها را در بین برنامههای غیرمتمرکز و بلاکچین اتریوم مبادله کرد.
توکنومیک رمزارز OCEAN
رمزارز OCEAN در سال ۲۰۱۷ راهاندازی شد و نحوه توزیع آن به شرح زیر است:
- ۲۰ درصد به بنیانگذاران پروژه
- ۱۵ درصد به خریدارانی که در مجموع ۲۶/۸ میلیون دلار از ۱۶۰ میلیون توکن را روی چندین پیشنهاد، هزینه کردند.
- ۵ درصد به شرکت غیرانتفاعی بنیاد پروتکل اوشن که از آینده ارز دیجیتال اوشن پروتکل حمایت میکند.
- ۶۰ درصد باقیمانده در اختیار ماینرهایی قرار میگیرد که به عنوان نگهبان شبکه در عملیات شبکه خدمت کنند.
در حال حاضر بیش از ۶۱۳ میلیون توکن OCEAN در گردش است که تقریباً ۴۳ درصد از حداکثر عرضه ۱/۴۱۰/۰۰۰/۰۰۰ را تشکیل میدهد. انتظار میرود طبق نقشه راه اوشن یک تا اوایل سال ۲۰۳۱، میلیارد از آنها در دسترس باشد. این اتفاق ممکن است بر پیشبینی قیمت اوشن پروتکل تأثیر بگذارد.
آینده برای اوشن پروتکل چگونه رقم میخورد؟
اکنون که در حال نگارش این مطلب هستیم، اوشن پروتکل در طی یک هفته گذشته، ۱۷ درصد رشد داشته است. همچنین در طی ۲۴ ساعت گذشته بیش از یک و نیم درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است. اما با این وجود، آینده اوشن پروتکل چیست؟ آیا سرمایه گذاری روی آن سودآور است؟
ممکن است برخی احساسات منفی کوتاه مدت در بازار وجود داشته باشد اما در بلند مدت، روند مثبت بسیار محتمل است. بر اساس پیشبینی وبسایت AMB Crypto، قیمت OCEAN به در سال ۲۰۲۳ به ۱٫۸۳ دلار خواهد رسید.
از آنجا که ارزش دادهها، خصوصا برای شرکتهایی همچون Google و نیز سرویسهای اطلاعات داخلی روزبه روز در حال افزایش است، بنابراین احتمالا ارزش اوشن پروتکل در آینده بیشتر خواهد شد. این در حالی است که عوامل متعدد فاندامنتال ممکن است بر روی قیمت این ارز تاثیر بگذارند.